Siedemnastu amerykańskich senatorów skierowało do prezydenta Kazachstanu, Kassyma-Jomarta Tokayeva list z wyrazami zaniepokojenia, wzywający do uwolnienia więźnia politycznego, Iskandera Yerimbetova. List z dnia 29 lipca był dwustronną inicjatywą senatorów Marco Rubio i Roberto Mendeza, zaś wśród jego sygnatariuszy znaleźli się się również Bernie Sanders oraz Tim Kaine. Senatorowie podkreślali polityczny charakter stawianych Yerimbetovowi zarzutów oraz fakt stosowania tortur fizycznych i psychicznych wobec biznesmena, którego uwięzienie miało związek z zaangażowaniem jego siostry, prawniczki, Botagoz Jardemalie, w działania na rzecz obrony praw człowieka. Nazwisko Yerimbetova widnieje wśród 24 nazwisk kazachskich więźniów politycznych wymienionych w Raporcie Departamentu Stanu USA na temat przestrzegania praw człowieka w Kazachstanie opublikowanym w 2018 r.
Senatorowie podkreślali, że zatrzymanie Yerimbetova nastąpiło z pogwałceniem przepisów prawa międzynarodowego. „W październiku 2018 r. pan Yerimbetov został oskarżony o nadużycia finansowe i skazany na karę siedmiu lat więzienia. Niemniej jednak, śledczy przesłuchujący pana Yermibetova rzekomo mieli go wielokrotnie zapewniać, że zarzuty zostaną ‘wycofane’, jeżeli przekona on swoją siostrę, Botagoz Jardemalie, która otrzymała azyl polityczny w Belgii, do powrotu na terytorium Kazachstanu, aby zeznawać przeciwko Mukhtarowi Abliazovowi, opozycjoniście sprzeciwiającemu się polityce kazachskiego rządu”. Senatorzy wielokrotnie podkreślali, że zarzuty stawiane Yerimbetovowi zostały sfabrykowane i wynikają z pobudek politycznych, stanowiąc element szerszej nagonki wobec przeciwników kazachskiego rządu.
List zawierał nawiązania do licznych apelów ze strony organizacji broniących praw człowieka, takich jak Human Rights Watch, Koalicja Organizacji Pozarządowych przeciw Torturom w Kazachstanie oraz Fundacja Otwarty Dialog, które ujawniły opinii publicznej fakt torturowania i złego traktowania Yerimbetova. Ponadto, senatorowie przypomnieli prezydentowi Tokayevowi o treści Opinii Nr 67/2018 sporządzonej przez grupę roboczą ONZ do spraw bezpodstawnych przetrzymań wydanej w listopadzie 2018 r., w której wskazano, że ONZ „wzywa do jego niezwłocznego uwolnienia i zadośćuczynienia za poniesione szkody, jak również wszczęcia dochodzenia w sprawie okoliczności jego zatrzymania i podjęcia właściwych kroków wobec osób winnych naruszenia przysługujących mu praw”.
Ustawodawcy wezwali Kazachstan do „niezwłocznego uwolnienia pana Yerimbetova i oczyszczenia go z postawionych mu zarzutów”. List kończył się wezwaniem prezydenta Tokayeva do położenia kresu bezkarności organów państwowych i właściwego zbadania zarzutów dotyczących stosowania tortur.
Fundacja Otwarty Dialog z zadowoleniem przyjmuje treść listu i wzywa władze Stanów Zjednoczonych do zdecydowanego potępienia przypadków łamania praw człowieka w tym kraju w ramach dwustronnego dialogu.
Zobacz także:
- Treść apelu
- Komunikat prasowy wydany przez senatora Marco Rubio
- Opinia Nr 67/2018 grupy roboczej ONZ do spraw bezpodstawnychprzetrzymań
- Raport Departamentu Stanu USA na temat przestrzegania prawczłowieka w Kazachstanie opublikowany w 2018 r.
- Raport Fundacji Otwarty Dialog pt. „Sprawa Iskandera Yerimbetova: Proces zakładnika kazachskiego reżimu” (wersja EN lub RU)