W środę, 26 kwietnia 2017 r., eksperci, politycy, organizacje pozarządowe i ofiary nadużyć Czerwonego Alertu zebrali się w trakcie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, aby ocenić obecne ulepszenia i wyzwania stojące przed INTERPOL-em oraz przedstawić zalecenia dotyczące jego reform. Wydarzenie “Koniec nadużywania Czerwonego Alertu przez Interpol: jak wdrożyć zalecenia Komitetu Prawnego PACE” było współorganizowane przez Komisję ds. Prawnych i Praw Człowieka PACE, Specjalnego Sprawozdawcę Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy – członka PACE Bernda Fabritiusa (Niemcy, EPP / CD) oraz Fundację Otwarty Dialog.
W uwagach wstępnych członek PACE Bernd Fabritius, wyraził zadowolenie z konstruktywnej współpracy między INTERPOLEM a Radą Europy w kierunku osiągnięcia wspólnego celu, tj. „ulepszenia globalnego wizerunku INTERPOLU poprzez poprawę poszanowania praw człowieka przez tę instytucję”. Pan Fabritius poparł reformy przyjęte przez Komisję ds. Kontroli Plików Interpolu (CCF) jesienią 2016 r., i podkreślił, jak istotny jest okres jednego roku na monitorowanie postępów w przypadku takich zmian. Jednakże, jako specjalny sprawozdawca PACE i autor raportu “Nadużycia w korzystaniu z systemu INTERPOL: konieczność bardziej rygorystycznych zabezpieczeń prawnych“, pan Fabritius przypomniał, że należy przeznaczyć na INTERPOL znaczne zasoby finansowe i ludzkie, aby poradzić sobie z gwałtownym wzrostem liczby Czerwonych Alertów. Jak stwierdził, „zwiększona kwota środków finansowych powinna zostać pokryta przez te KBC (krajowe biura centralne), które, jak udowodniono, umieszczały najbardziej szkodliwe powiadomienia w systemie” i dodał „powinniśmy mieć czarną listę nierzetelnych KBC”.
Po uwagach wstępnych nastąpiło oświadczenie Williama Browdera, brytyjskiego finansisty, założyciela „Hermitage Capital Management” i lidera kampanii związanej z Globalną Ustawą Magnitskiego. Powodem, dla którego Browder stał się celem domniemanego Czerwonego Alertu, jest powiązanie go z ujawnieniem skandalu korupcyjnego na dużą skalę w Rosji, który doprowadził do wydalenia Browdera z tego kraju i jego późniejszych prześladowań. Po umieszczeniu go na liście INTERPOL-u – nie raz, ale nawet cztery razy – przez władze rosyjskie z powodów politycznych, przypadek Browdera jest ‘doskonałym przykładem, że Rosja uporczywie nadużywa procedur INTERPOL-u, nie tylko w różnych przypadkach, ale również wielokrotnie w jednej sprawie’.
Państwa, które naruszają konstytucję i zasady Interpolu, są tylko częścią problemu, ponieważ ci, którzy wpływają na te państwa, są również w stanie wpływać na Interpol jako organ międzynarodowy.
Według Any Ursachi, mołdawskiej prawniczki i założycielki ruchu obywatelskiego #NuMaTem („Nie boję się”), obywatel Mołdawii, Vitalie Pîrlog, niedawno wybrany na przewodniczącego CCF, znajduje się pod politycznym wpływem Demokratycznej Partii Mołdawii, której Przewodniczącym jest mołdawski oligarcha Vladimir Plahotniuc. „Przeszłość Pîrloga jako byłego ministra sprawiedliwości w czasach reżimu komunistycznego w Mołdawii, a także jego kontrowersyjna rola w mołdawskiej rewolucji na Twitterze w 2009 r., budzą poważne obawy co do mechanizmu wyborczego członków do CCF”, powiedziała Ana Ursachi.
Mukhtar Ablyazov, kazachski dysydent i przywódca ruchu opozycyjnego „Demokratyczny Wybór Kazachstanu”, również obecny był na tym wydarzeniu, aby podzielić się swoją długą historią politycznego prześladowania go przez reżim Nazarbayeva. Ablyazov zwrócił się do publiczności z następującym oświadczeniem: “Jestem jedną z ofiar nadużywania mechanizmu INTERPOL-u w celu prześladowania politycznego. Jednakże, mój przypadek różni się od innych spraw, ponieważ nie tylko Kazachstan próbował mnie bezpośrednio ścigać, ale działał także za pośrednictwem innych krajów: Rosji i Ukrainy”. Pomimo faktu, że polityczny charakter sprawy banku BTA w Kazachstanie został już uznany przez 10 krajów, ponad 40 byłych kolegów i członków rodziny Ablyazova nadal jest prześladowanych. Za pomocą porwań i sfabrykowanych spraw władze Kazachstanu “starają się uzyskać zeznania przeciwko Ablyazovowi, opozycyjnym dziennikarzom i kilku działaczom politycznym w kraju”. Dalej powiedział: „Władze Kazachstanu bardzo łatwo umieszczają nazwiska na liście Czerwonego Alertu, ale każda osoba znajdująca się na tej liście przechodzi długą drogę, zanim jego nazwisko zostanie z niej usunięte”.
Tomás Navarro Blakemore, przedstawiciel Destination Justice, podkreślił potrzebę zapewnienia ofiarom nadużyć lub nieuzasadnionych Czerwonych Alertów, prawa do pozwania systemu, a tym samym przyznania im odszkodowania. Stwierdził: „ofiarom należy nie tylko przyznawać bezpośrednią rekompensatę, ale także pomoc społeczną, gospodarczą, prawną i humanitarną”. Środki zapobiegawcze powinny również obejmować: „nadaną CCF możliwość właściwego konsultowania się z organami krajowymi i międzynarodowymi (art. 21 statutu Interpolu CCF) oraz bezpośredniego ponownego zbadania przypadków, w których występują powtarzające się wnioski o Czerwone Alerty, omijając w ten sposób KBC”.
Również Lyudmyla Kozlovska, Prezes ODF, podkreśliła potrzebę opracowania mechanizmu wykreślania osób z międzynarodowej listy osób poszukiwanych w przypadku, gdy osoby te zamieszkują w państwie niedemokratycznym, w którym nie mogą korzystać z azylu politycznego lub gdzie nie szanuje się praw człowieka. Jak powiedziała „istnieją przypadki, w których osoby są zagrożone aresztowaniem/ekstradycją lub zostały już aresztowane w niedemokratycznych krajach bez możliwości uzyskania ochrony międzynarodowej i w tym przypadku stają się zakładnikami”.
Lyudmyla Kozlovska zaleciła również: „Państwa, które wielokrotnie naruszają art. 3 Konstytucji, powinny zostać pozbawione prawa do nominowania swoich kandydatów na członków CCF, dopóki liczba naruszeń znacząco nie zmniejszy się”. Podkreśliła, że w celu uniknięcia nadużyć INTERPOLU „niezależny organ doradczy złożony z przedstawicieli PACE, OBWE, Parlamentu Europejskiego, ONZ i organizacji pozarządowych zajmujących się prawami człowieka powinien mieć uprawnienia do przekazywania Komisji opinii ekspertów w różnych sprawach” .
„Należy także opracować zasady monitorowania reform podjętych przez INTERPOL”, podkreśliła Libby McVeigh, dyrektor ds. Prawnych Fair Trials. Wymiar sprawiedliwości w wymiarze transgranicznym i poszanowanie praw człowieka należą do misji Fair Trials, które z zadowoleniem przyjęły niedawne reformy INTERPOLU. Pani McVeigh oświadczyła: „taki proces reform, w tym polityka uchodźcza mająca na celu uniemożliwienie nakładania Czerwonego Alertu na uchodźców, reforma procedury dotyczącej selektywnego sprawdzania wpisów do Czerwonego Alertu, a także zmiany przyjęte przez CCF w zeszłym roku, ma potencjał naprawdę wzmocnić mechanizm INTERPOLU”. Zapewniła, że Fair Trials wraz z siecią partnerów ze społeczeństwa obywatelskiego będą aktywnie monitorować przyszłe wdrożenia oraz dopilnuje, aby INTERPOL dostarczył informacji publicznych i danych na temat procesu reform.
Na zakończenie wydarzenia, znaczący wkład wniesili prawnicy, audytorzy i członkowie PACE z publiczności, tacy jak: poseł Eerik-Niiles Kross (Estonia; ALDE), poseł Emanuelis Zingeris (Litwa; EPP / CD) oraz prof. dr Herta Daeubler-Gmelin, była przewodnicząca Komisji Prawnej i Praw Człowieka PACE.
Po debacie Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wezwało INTERPOL do „przeprowadzania lepszych kontroli osób wprowadzanych do „ Czerwonego Alertu ”- formy międzynarodowego nakazu aresztowania – aby zapobiec nadużywaniu systemu przez państwa w celu prześladowania politycznego przeciwników poza ich granicami”. Pomimo prób wpływu Kazachstanu na rezolucję, sprawozdanie pana Fabritiusa zostało jednogłośnie przyjęte przez 51 członków PACE.
- Zobacz pełną galerię z wydarzenia
- Przeczytaj tekst rezolucji przyjętej przez PACE: http://www.assembly.coe.int/nw/xml/News/News-View-EN.asp?newsid=6616&lang=2&cat=8
- Przeczytaj powiązany artykuł: http://www.rferl.org/a/interpol-res-notcies-abused-russia-iran/28453825.html