W dniu 27 kwietnia 2016, w Parlamencie Europejskim w Brukseli odbyła się dyskusja na temat sprawy Siergieja Magnickiego, rosyjskiego antykorupcyjnego demaskatora i prawnika, który zmarł w więzieniu w Moskwie w 2009 po ujawnieniu oszustwa podatkowego w wysokości 230 mln USD. Fałszywe informacje mające na celu podważenie wiarygodności sankcji przyjętych przez Stany Zjednoczone w oparciu o “Listę Magnitskiego” zostały rozpowszechnione podczas Sesji Pytań i Odpowiedzi z udziałem rosyjskiego reżysera filmowego Andreya Niekrasova. Poniżej przedstawiamy zwięzłe informacje na temat innych politycznie umotywowanych postępowań karnych w Rosji, w których bezpośrednio uczestniczyli ci sami rosyjscy urzędnicy, którzy zostali włączeni do “Listy Magnitskiego”.
Sprawa Nadii Savchenko
Nadiya Savchenko – była ukraińska żołnierka i pilotka, ukraińska posłanka i delegatka do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (PACE). Skazana w Rosji na 22 lata więzienia pod fałszywymi zarzutami o zabójstwo rosyjskich dziennikarzy w Donbasie. Przypadek Nadii Savchenko został uznany za politycznie umotywowany dzięki specjalnej uchwale Parlamentu Europejskiego – rezolucji PACE, a także rozpoznany przez inne rządy państw demokratycznych jako sprawa polityczna. Postępowanie karne w sprawie Ukrainki było prowadzone między innymi przez osoby znajdujące się na Liście Magnitskiego, a mianowicie przez:
-
Viktora Grina – zastępcę prokuratora generalnego Federacji Rosyjskiej. Zaaprobował akt oskarżenia w sprawie karnej Nadii Savchenko;
-
Artura Karpova – sędziego Sądu Rejonowego w Basmanny w Moskwie. W dniu 10 lutego 2015 przedłużył tymczasowe aresztowanie Nadii Savchenko do 13 marca 2015 r.
Sprawa Placu Bolotnaya
Sprawa Placu Bolotnaya – śledztwo w sprawie akcji protestacyjnych, które miały miejsce w Moskwie w maju 2012 r. W sprawie oskarżono dziesiątki działaczy społeczeństwa obywatelskiego. W związku z tym, jest ona uważana za największą tego rodzaju, zainicjowaną przeciwko uczestnikom ruchów protestacyjnych we współczesnej Rosji, Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że w odniesieniu do niektórych działaczy organy ścigania i sąd dopuściły się poważnych naruszeń. Uczestnikami postępowania karnego przeciwko uczestnikom Placu Bolotnaya są:
-
Viktor Grin – zaaprobował akty oskarżenia i zażądał powołania badań psychiatrycznych niektórych działaczy.
-
Sergei Podoprigorov – sędzia Sądu Miejskiego w Moskwie. W dniu 25 kwietnia 2013, skazał opozycjonistę Konstantina Lebiediewa na 2,5 roku więzienia.
Sprawa Placu Manezhnaya
Sprawa karna przeciwko protestującym na placu Manezhnaya w Moskwie, w grudniu 2010 r. Sprawę można uznać za umotywowaną politycznie, ponieważ oskarżeni zostali członkowie organizacji i ruchów opozycyjnych. Aleksey Krivoruchko, sędzia Sądu Okręgowego w Moskwie, zaangażowany był w ściganie uczestników protestów na Placu Manezhnaya. W dniu 28 października 2011, z udziałem innych sędziów, skazał kilku działaczy organizacji “Drugaya Rossiya” [“Inna Rosja” – przyp. tłum.] na kary więzienia od 2 do 5,5 roku.
Sprawa YUKOS
Postępowanie karne przeciwko Mikhailowi Khodorkovskiemu i Platonowi Lebiedievowi, właścicielom największego rosyjskiego koncernu naftowego “YUKOS”. W 2013 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że Rosja naruszyła prawa Khodorkovskiego i Lebiedieva. Akt oskarżenia przeciwko nim został podpisany przez Viktora Grina, który jest włączony do “Listy Magnitskiego”.
Sprawa Mukhtara Ablyazova
Mukhtar Ablyazov – kazachski polityk opozycyjny i biznesmen. Po konflikcie z prezydentem Kazachstanu Nursultanem Nazarbayevem oskarżono go o defraudację funduszy kazachskiego banku BTA. Rosja i Ukraina rządzona przez Viktora Janukovycha również wszczęły sprawy karne na wniosek Kazachstanu, który przedstawił projekty pisemnych zarzutów i wydał instrukcje śledczym. Osoby zaangażowane w ściganie Mukhtara Ablyazova:
-
Śledczy: Nikolay Budilo, Natalia Vinogradova, Oleg Urzhumtsev, Viktor Grin. Żądali, aby inni oskarżeni “przyznali się do zbrodni” i “potwierdzili” winę Mukhtara Ablyazova.
-
Sędziowie: Sergey Podoprigorov, Elena Stashina, Aleksey Krivoruchko, Svetlana Ukhnalev. Wydali wątpliwe orzeczenia w sprawie aresztowań i kar pozbawienia wolności wobec osób oskarżonych w sprawie Mukhtara Ablyazova.
Jako organizacja pozarządowa zajmująca się obroną praw człowieka przyłączamy się do głosu wielu polityków, wyrażonego ostatnio w liście czołowych członków Parlamentów Europejskich oraz w rezolucji Parlamentu Europejskiego z 2010 roku. Niniejszym wzywamy Wysoką Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa / Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, panią Federicę Mogherini, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, Przewodniczącego Rady UE, Donalda Tuska, a także Radę Ministrów UE, aby przyjęli europejską “Listę Magnitskiego”, jednocześnie odmawiając wiz i zamrażając aktywa rosyjskich urzędników zaangażowanych w sprawy Sergeya Magnitskiego, Nadii Savchenko, Placu Bolotnaya, Placu Manezhnaya, YUKOSu i Mukhtara Ablyazova. W szczególności chcielibyśmy również podkreślić niedawne odwołanie do Parlamentu Europejskiego poparte przez 58 posłów, aby przyjął “Listę Savchenko” – ukierunkowane osobiste sankcje wobec osób zaangażowanych w porwanie, bezprawne przetrzymywanie, uwięzienie i wymuszenie oskarżeń przeciwko Nadii Savchenko.
Przyłączamy się do głosów, że opisane przypadki Sergeya Magnitskiego, Nadii Savchenko, Placu Bolotnaya, Placu Manezhnaya, YUKOSu i Mukhtara Ablyazova to tylko kilka z wielu udokumentowanych systematycznych naruszeń podstawowych praw człowieka przez rządy w Rosji. Sprawy te potwierdzają ponadto istnienie specjalnej grupy sędziów, prokuratorów, śledczych, funkcjonariuszy policji, strażników więziennych i polityków, którzy zwykle angażują się w najbardziej umotywowane politycznie postępowania karne w Rosji.
Szczegółowe informacje można uzyskać pod adresami:
Igor Savchenko – [email protected]
Tomasz Kłosowicz – [email protected]
Fundacja Otwarty Dialog
Zdjęcie u góry: Hermitage Capital