Mołdawski sąd usankcjonował aresztowanie adwokat Any Ursachi. Posiedzenie sądu odbyło się pod nieobecność jej obrońców. Władze zaangażowały do postępowania sądowego obrońcę z urzędu, co może zostać uznane za sposób legalizacji postanowienia sądu. Są powody, aby przypuszczać, że postanowienie o aresztowaniu zostało wydanie w trybie pozasądowym. Według Ursachi, jej nazwisko zostało teraz umieszczone na liście osób poszukiwanych INTERPOL i może ona zostać w każdej chwili zatrzymana.
W dniu 29 marca 2018 r., sędzia sądu centralnego Chisinau, Nicolae Corcea, uwzględnił wniosek prokuratury dotyczący aresztowania Any Ursachi. Okres aresztu został wyznaczony na 30 dni. Rozprawa odbyła się pod nieobecność prawników Ursachi, Iuliana Rusanovschi i Eduard Rudenco. W sprawie uczestniczył natomiast obrońca z urzędu Mihail Lebedinschi.
Należy zwrócić uwagę, że prawnicy wymienieni w postanowieniu sądu zawierającym uzasadnienie aresztowania to inne osoby niż te, które wskazano w nakazie aresztowania. A zatem, w postanowieniu sądu stwierdza się, że Lebedinschi uczestniczył w postępowaniu sądowym, natomiast w nakazie aresztowania stwierdza się, że jej obrońcami byli Rusanovschi i Rudenco. Jednocześnie, sentencja nakazu stanowi, że został on wydany w dniu 27 marca 2018 r. pomimo, że posiedzenie sądu miało miejsce w dniu 29 marca 2018 r. Może to wskazywać, że nakaz aresztowania mógł zostać sporządzony z wyprzedzeniem, a tym samym umieszczono w nim nazwiska adwokatów Rusanovschi i Rudenco, którzy jednak ostatecznie nie wzięli udziału w posiedzeniu sądu.
Można przypuszczać, że obrońca z urzędu Mihail Lebedinschi, który na posiedzeniu sądu ‘reprezentował’ interesy Any Ursachi, został powołany do udziału w sprawie omyłkowo. Zgodnie z harmonogramem obowiązków obrońców z urzędu w sądzie centralnym Chisinau, w marcu 2018 r. Mihail Lebedinschi nie miał reprezentować niczyich interesów. Według mołdawskich mediów, Mihail Lebedinschi to ojciec Maksima Lebedinschiego, doradcy prezydenta Mołdawii, Igora Dodona. Według Any Ursachi, w dniu 6 marca 2017 r. wysłano w jej imieniu zawiadomienie do krajowej rady ds. pomocy prawnej udzielanej przez państwo, w którym odrzuciła ona usługi jakichkolwiek obrońców z urzędu stwierdzając, że ufa tylko swoim obrońcom.
Adwokat Ana Ursachi jest znana z zaangażowania w liczne znaczące sprawy, w szczególności w obronę interesów przeciwników mołdawskiego oligarchy Vladimira Plahotniuca. W okresie wrzesień – październik 2016 r., media należące do Plahotniuca (na przykład Canal3 i Prime) rozpoczęły kampanię mającą na celu dyskredytowanie Ursachi. W zamieszczanych w nich relacjach twierdzono, że Ursachi była ‘zamieszana’ w morderstwo popełnione przed 20 laty. W październiku 2016 r., Prokuratura Generalna wznowiła sprawę karną przeciwko Anie Ursachi w celu ‘ustalenia zakresu, w jakim Ursachi była zamieszana w tę zbrodnię’. W sprawie Ursachi w 2012 r. upłynął 15-letni okres przedawnienia. Ponadto, jak wspomina Ursachi, 20 lat temu organa ścigania już prowadziły przeciwko niej dochodzenie, ale sprawa została umorzona. Stąd adwokat wskazuje na naruszenie zasady non bis in idem (nikogo nie można sądzić dwukrotnie za ten sam czyn). Ursachi zwróciła się o uznanie przez sąd decyzji o wznowieniu postępowania w sprawie o morderstwo przeciwko niej za niezgodną z prawem, ale sąd odrzucił jej skargę. Obecnie Ana Ursachi zamieszkuje poza Mołdawią.
Według Any Ursachi, INTERPOL wydał wobec niej ‘czerwony alert’. Oznacza to, że może ona zostać zatrzymana w każdej chwili na żądanie Mołdawii.
Przedstawiciele społeczności międzynarodowej stwierdzali wielokroć, iż ściganie adwokat Any Ursachi na mocy przepisów karnych jest powiązane z jej działalnością zawodową. W szczególności, oświadczenia w obronie Ursachi wydały organizacje praw człowieka Amnesty International, Destination Justice, ambasadora Niemiec w Mołdawii, przewodniczący Komisji Demokracji i Praw Człowieka Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, Ignacio Sanchez Amor, szef delegacji UE do Mołdawii Pirkka Tapiola, około 15 posłów do Parlamentu Europejskiego, kilkunastu posłów do Sejmu RP i pięciu parlamentarzystów włoskich. O sprawie Ursachi wspomina się w pisemnym oświadczeniu z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie nacisków politycznych wywieranych na przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w Mołdawii, które zostało podpisane przez 23 członków PACE, jak również w pisemnym oświadczeniu z dnia 12 października 2017 r. w sprawie naruszania przez Mołdawię jej zobowiązań międzynarodowych, które zostało podpisane przez 31 członków PACE.
Fundacja Otwarty Dialog wzywa niniejszym władze mołdawskie do tego, aby przestały ignorować stanowisko społeczności międzynarodowej, która uznaje sprawę Ursachi za mającą podłoże polityczne i powiązaną z jej działalnością zawodową. Nakaz aresztowania Ursachi został wydany z naruszeniem jej prawa do obrony; w szczególności w posiedzeniu sądu nie uczestniczyli jej obrońcy. Są także powody, aby przypuszczać, że decyzja o usankcjonowaniu jej aresztowania została przygotowana na kilka dni przed odbyciem posiedzenia sądu.
Fundacja Otwarty Dialog uważa, iż decyzja o aresztowaniu Any Ursachi musi zostać uchylona, a sprawa karna przeciwko niej powinna zostać umorzona. Oczekujemy również, iż INTERPOL uniemożliwi wydanie nakazu aresztowania Any Ursachi ściganie jej ma podłoże polityczne.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji, prosimy o kontakt z:
Lyudmylą Kozlovską – [email protected]