Kazachstańska dziennikarka opozycyjna Zhanara Akhmetova została zatrzymana w Kijowie w dniu 21.10.2017 r. z rażącym naruszeniem prawaukraińskiego. W dniu 24.10.2017 r.sąd orzekł o jej tymczasowym aresztowaniu na 18 dni. W proteście przeciwko tej decyzji, Akhmetova ogłosiła strajk głodowy. Obrońcy dziennikarki nie zdążylizaskarżyć tej decyzji, ponieważ prokuratura złożyła wniosek o zastosowanie aresztu ekstradycyjnego wobec Akhmetovej. Prokuratura ukraińska rzekomo „sprawdziła” i „nie stwierdziła” okoliczności, które uniemożliwiałyby ekstradycję Zhanary Akhmetovej do Kazachstanu. Prokuratura nie zezwala na doprowadzenie Akhmetovej do sądu, tym samym zakłócając normalny przebieg rozprawy sądowej i nie dając jej możliwości odwołania się od aresztowania. Prokuratura zignorowała oczywisty kontekst polityczny sprawy, a także fakt, że ekstradycja nie jest możliwa, dopóki nie zakończy się procedura odwoławcza od decyzji o odmowie udzielenia Akmetovej azylu.
Rozpatrzenie wniosku o zastosowanie aresztu ekstradycyjnego odbędzie się w Szewczenkiwskim Sądzie Rejonowym m. Kijowa w dniu 02.11.2017 r. o godzinie 15.30.
Obrońcy dziennikarki twierdzą, że wspomniane działania weryfikacyjne prokuratury, które trwałyzaledwie przez tydzień, miały charakter wyłącznie formalny i polegały jedynie na uzyskaniu od ukraińskiej Służby Migracyjnej kopii decyzji o odmowie przyznania Zhanarze Akhmetovejstatusu uchodźcy. Nie przeprowadzono dochodzenia w celu sprawdzenia, czy istnieją motywy polityczne ścigania karnego dziennikarki opozycyjnej lub ewentualne zagrożenie dla jej życia i zdrowia w przypadku jej ekstradycji do Kazachstanu.
Prawnicy Zhanary Akhmetovej zauważają, że tempo, w jakim ukraińskie organy ścigania przeprowadziły kontrolę i złożyływniosek do sądu, może wskazywać na to, że przeprowadzenie jak najszybszej ekstradycji leży w czyimś interesie.
Rozpatrzenie wniosku o aresztowanie ekstradycyjne zostało zaplanowane na 31.10.2017 r., lecz nie odbyło się, ponieważ prokuratura nie zadbała o doprowadzenie Zhanary Akhmetovej do sądu. Na rozprawie obecny był przedstawiciel biura rzecznika praw obywatelskich. Posłanka do parlamentu ukraińskiego Svetlana Zhalishchuk wyraziła gotowość poręczenia za Zhanarę Akhmetovą. Być może to było przyczyną nieprzeprowadzenia tej rozprawy.
W dniu 01.11.2017 r. miało się odbyć rozpatrzenie apelacji przeciwko decyzji w sprawie tymczasowego aresztowania Zhanary Akhmetovej. Jednak i to posiedzenie sądu nie odbyło się, ponieważ prokuratura nie wyraziła zgody na doprowadzenie Akhmetovej do sądu. Akhmetovajuż 8 dzień prowadzi strajk głodowyw areszcie śledczym. W rzeczywistości pozbawia się ją możliwości odwołania się od decyzji o zastosowaniu wobec niej aresztu.
Kazachstan wydał za Zhanarą Akhmetovą list gończy na podstawie wyroku sądowego, który, jak twierdzą prawnicy, jest niezgodny z prawem. Służba Migracyjna Ukrainy odmówiła Akhmetovej statusu uchodźcy i nie poinformowała jej o tej decyzji. Zaraz po tym Akhmetova została zatrzymana. Wkrótce światło dzienne ujrzały fakty, które mogłyby świadczyć o współpracy pomiędzy ukraińskimi i kazachstańskimi służbami specjalnymi w celu doprowadzenia do ekstradycji Akhmetovej.
Zhanara Akhmetova wraz z 9-letnim synem wyjechała do Ukrainy wiosną 2017 r. po serii politycznie umotywowanych kar administracyjnych, jak również z powodu groźby wszczęcia ścigania karnego wobec niej.
W przypadku ekstradycji Zhanary Akhmetovej do Kazachstanu czekają ją tortury i niesprawiedliwy proces sądowy.
Ukraina nie powinna pomagać reżimom autorytarnym w prowadzeniu umotywowanego politycznie ścigania karnego. Fundacja Otwarty Dialog wzywa do ścisłego monitorowania i relacjonowania sprawy Zhanary Akhmetovej. Wzywamy przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i dyplomatów do uczestniczenia w rozprawach sądowych oraz zwracania się z oficjalnymi pismami i wnioskami do prokuratury i Służby Migracyjnej w związku z pogwałceniem prawa w sprawie Akhmetovej.
W celu otrzymania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:
Lyudmyla Kozlovska – [email protected]