- Czas: 8 grudnia 2017 r. godz. 12:00 – 13:00
- Miejsce: Jean Rey Square, 1000 Bruksela (Dzielnica Europejska, tuż przy wejściu do Parc Léopold)
Problematyka ochrony praw człowieka w Kazachstanie – największym i najważniejszym państwie Azji Środkowej – nadal powoduje wzrost niepokoju społeczności międzynarodowej. Jednym z najbardziej drastycznych przejawów tego problemu jest los licznych więźniów politycznych w tym państwie. Prześladowania, które obejmują fałszowanie dowodów w postępowaniach karnych, wieloletnie kary ograniczenia wolności i stosowanie tortur dotyczą nie tylko przeciwników politycznych, niezależnych dziennikarzy i krytycznych wobec systemu działaczy, lecz również inne osoby powiązane z nimi nawet w sposób marginalny.
Na szczęście naciski ze strony Unii Europejskiej okazały się skutecznym narzędziem, które skłoniło kazachskie władze do uwolnienia niektórych więźniów lub chociażby zaprzestania stosowania tortur i poprawy warunków panujących w zakładach karnych. W tym roku, dzięki zaangażowaniu kilkorga Członków PE, dwóch dziennikarzy – Zhanbolat Mamay oraz Seikazy Matayev odzyskało wolność.
Obecnie mamy w Kazachstanie do czynienia z co najmniej 35 przypadkami prześladowania na tle politycznym. Osoby te są więzione lub prześladowane za granicą poprzez nadużywanie tzw. czerwonego alarmu INTERPOLU i kierowanie wniosków o ich ekstradycje za udział w akcjach obywatelskich i związkowych, publiczne krytykowanie organów władz, uczestnictwo w pokojowych demonstracjach, publikowanie i rozpowszechnianie treści w mediach społecznościowych oraz prowadzenie śledztw dziennikarskich.
Kazachstan to państwo, w którym aktywistki takie jak Natalia Ulasik są przetrzymywane w szpitalach psychiatrycznych wskutek politycznych prześladowań.
Max Bokayev, Mukhtar Dzhakishev i Iskander Yerimbetov są więźniami politycznymi, którzy ucierpieli wskutek braku dostępu do właściwej opieki medycznej. Pomimo że potrzebują natychmiastowej hospitalizacji, są traktowani w sposób niegodny i poddawani ciężkim torturom. Dzhakishev spędził w więzieniu już ponad 8 lat z powodu jego powiązań z Mukhtarem Ablyazovem, czołowym politycznym opozycjonistą, zaś Yerimbetova zatrzymano kilka tygodni temu i poddano torturom, aby wymusić fałszywe zeznania obciążające Ablyazova. Komitet Praw Człowieka ONZ zażądał natychmiastowego uwolnienia Bokayeva i Dzhakisheva (stwierdzając wystąpienie znaczących nadużyć wobec tych osób). Ślady tortur znaleziono również na ciele Muratkhana Tokmadi, kolejnego kazachskiego obywatela bezprawnie uwięzionego z powodów politycznych.
Obecny okres jest szczególny.
W dniu 16 grudnia 2017 r. obchodzić będziemy szóstą rocznicę masakry w Zhanaozen. Sześć lat temu, w tym mieście na zachodzie Kazachstanu, władze doprowadziły do śmierci co najmniej 16 uczestników protestu, który miał miejsce w Dniu Niepodległości, tym samym tłumiąc pokojowy strajk miejscowych pracowników naftowych żądających poprawy warunków pracy i prawa prowadzenia swobodnej i niezależnej działalności związkowej. Masakra ta była alarmującym przykładem łamania praw człowieka poprzez działania autorytarnego prezydenta Nursultana Nazarbayeva i stała się głównym symbolem prowadzonej przez niego polityki opartej o niesprawiedliwość i represyjność.
Za kilka dni, podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, omawiana będzie (dnia 13 grudnia) a następnie poddana pod głosowanie (dnia 14 grudnia) nowa udoskonalona umowa o partnerstwie i współpracy pomiędzy UE a Kazachstanem.
Jest to dla nas szansa, aby jeszcze raz poruszyć problem więźniów politycznych w Kazachstanie. Wraz z rodzinami niektórych osób poszkodowanych będziemy nakłaniać instytucje unijne, aby zażądały one zaprzestania stosowania tortur i uwolnienia politycznych zakładników podczas nadchodzącej parlamentarnej debaty, w której uczestniczyć będą wysokiej rangi kazachscy urzędnicy państwowi.
Naszym zdaniem, zakres dalszej współpracy z Kazachstanem powinien być uzależniony od stopnia przestrzegania praw człowieka w tym państwie.
Dołącz do nas dnia 8 grudnia 2017 r. o godzinie 12:00.
Osoba kontaktowa: Paola Gaffurini, Advocacy Officer – [email protected]
* * *
Wesprzyj naszą akcję podpisując petycję on-line: “Appeal to stop torture in Kazakhstan and save political prisoners” [Apel o zaprzestanie stosowania tortur w Kazachstanie i uratowanie więźniów politycznych] na stronie CHANGE.ORG.