W środę, 19 października 2016 r., Fundacja Otwarty Dialog oraz największe ugrupowania polityczne w Parlamencie Europejskim przeprowadziły debatę pt. „The Minsk Agreements, EU-Russia relations and the role of sanctions” (Porozumienia mińskie, stosunki między Rosją a Unią Europejską oraz znaczenie nakładanych sankcji). Wydarzenie poprowadzili posłowie do Parlamentu Europejskiego: Petras Auštrevičius (Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy), Michał Boni (Europejska Partia Ludowa), Ana Gomes (Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów), Charles Tannock (Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy) oraz Rebecca Harms (frakcja Zielonych i Wolnego Sojuszu Europejskiego).
W ramach wydarzenia eurodeputowani, mówcy ze środowisk akademickich, dziennikarze i przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego wzięli udział w ciekawej debacie na temat statusu porozumień mińskich oraz skuteczności zachodnich środków ograniczających stosowanych wobec Kremla.
W czasie dyskusji otwierającej na temat stanu uzgodnień i realizacji oraz przyczyn niepowodzeń porozumień mińskich wybitni goście podnieśli kwestię ważnych problemów oraz sformułowali zalecenia dotyczące bieżącego stanu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Andrey Piontkovsky, rosyjski naukowiec, pisarz i analityk społeczny, ostrzegł o zderzeniu interpretacji porozumień mińskich oraz działań Rosji, które będą miały na celu ich nadużywanie. Anastasia Kirilenko, rosyjska dziennikarka śledcza, wyjaśniła z kolei, dlaczego procesy pokojowe prowadzone na obszarze poradzieckim kończą się zwykle porażką. Inny z uczestników dyskusji, Oleksii Makeiev, dyrektor polityczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy, zwrócił uwagę na konieczność podjęcia działań politycznych i dyplomatycznych w celu powstrzymania agresji Rosji. Alexander Hug, pierwszy zastępca głównego obserwatora Specjalnej Misji Obserwacyjnej OBWE na Ukrainie, wezwał natomiast do stworzenia skutecznego systemu monitorowania i weryfikacji porozumień mińskich.
W drugiej i ostatniej części wydarzenia, poświęconej skuteczności sankcji oraz dalszym działaniom w tej dziedzinie, Andrey Illarionov, rosyjski ekonomista i były doradca prezydenta Rosji Vladimira Putina, przedstawił swoje propozycje dotyczące kompleksowego systemu zachodnich sankcji. Hans van Baleen, holenderski poseł do Parlamentu Europejskiego (Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy), wyraził swoje zdanie na temat lotu MH17 oraz zagrożeń rosyjskiej propagandy. Andrew Rettman, brytyjski dziennikarz specjalizujący się w sprawach zagranicznych, podkreślił z kolei znaczenie sankcji UE jako narzędzia sprzyjającego zmianie reżimu panującego w Rosji. W tym kontekście Lyudmyla Kozlovska, Prezes Zarządu Fundacji Otwarty Dialog, zwróciła uwagę na konieczność utworzenia nowego zbioru sankcji. Według Fundacji ukierunkowane sankcje osobiste są najbardziej skuteczne pod względem wpływu na zachowanie rosyjskiego systemu, a także stanowią podstawowe narzędzie prowadzące do uwolnienia wszystkich „więźniów Kremla”.
Uczestnicy wydarzenia osiągnęli wspólne porozumienie w sprawie przedłużenia sankcji wobec Rosji. Jednocześnie mówcy podkreślili potrzebę zweryfikowania zarówno samego procesu wdrażania porozumień mińskich, jak i mechanizmu ich weryfikacji – w charakterze skutecznego narzędzia negocjacji politycznych i dyplomatycznych oraz gwarancji integralności terytorialnej Ukrainy, przy jednoczesnym udoskonaleniu systemu zachodnich sankcji jako doraźnego instrumentu przeciwdziałania putinowskiej Rosji.
Po zakończeniu debaty przedstawiciele Fundacji Otwarty Dialog, wraz z mówcami A. Illarionovem i A. Kirilenką, wzięli udział w towarzyszących wydarzeniu spotkaniach z eurodeputowanymi i przedstawicielami mediów.
Manfred Weber, Guy Verhofstadt i Rebecca Harms, przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej, Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy oraz frakcji Zielonych i Wolnego Sojuszu Europejskiego, skierowali ponadto wspólny list do Donalda Tuska, przewodniczącego Rady Europejskiej, wzywając do podjęcia dalszych działań i nałożenia kolejnych sankcji w związku z rosyjską polityką militarną prowadzoną na terenie Syrii. Pełna treść listu jest dostępna TUTAJ.
Tło wydarzeń: bezpośrednie zaangażowanie Rosji w konflikt w Donbasie i nielegalna aneksja Krymu
Niezgodna z prawem aneksja Krymu i Sewastopola oraz tzw. „referendum krymskie” przeprowadzone w marcu 2014 r. wywołały natychmiastowe potępienie przez międzynarodową społeczność demokratyczną. Po wsparciu przez Rosję militarnej agresji w regionach Ługańska i Doniecka zagrożeniu uległy suwerenność i integralność terytorialna Ukrainy. W związku z powyższym zachodnie kraje członkowskie UE oraz Stany Zjednoczone podjęły wysiłki polityczne i dyplomatyczne na rzesz pokojowego rozwiązania konfliktu. We wrześniu 2014 r. strony konfliktu osiągnęły porozumienie o zawieszeniu broni – tzw. „porozumienie mińskie”. Dalsze kroki w celu ustabilizowania sytuacji podjęto w lutym 2015 r. na mocy tzw. „porozumienia Mińsk 2”.
Zachodnia strategia deeskalacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego obejmuje ukierunkowane środki ograniczające, połączone z dialogiem politycznym i dyplomatycznym. Czas trwania tych ograniczeń jest jednak ściśle uzależniony od pełnego wdrożenia porozumień mińskich oraz przestrzegania prawa międzynarodowego przez Rosję, czego po dziś dzień nie udało się osiągnąć.
Od marca 204 r. Unia Europejska odpowiedziała na naruszenie przez Rosję suwerenności Ukrainy oraz prawa międzynarodowego, wprowadzając ograniczenia polityczne, dyplomatyczne i gospodarcze. Sankcje te obejmują: środki polityczne i dyplomatyczne na poziomie europejskim i międzynarodowym, indywidualne środki ograniczające skierowane wobec niektórych osób bezpośrednio odpowiedzialnych za ryzyko naruszenia integralności terytorialnej Ukrainy, a także sankcje gospodarcze obejmujące wybrane sektory rosyjskiej gospodarki. Zawieszona została również współpraca gospodarcza oraz dwustronna współpraca regionalna pomiędzy Rosją a Unią Europejską, a wymianę handlową pomiędzy Unią Europejską a nielegalnie okupowanym terytorium Krymu i Sewastopola objęto ograniczeniami.
Pełny materiał wideo jest dostępny tutaj (2:15:22) https://alde.livecasts.eu/the-minsk-agreements.
Zobacz także: