W dniach 18-19 marca 2023 roku profesor Wojciech Sadurski wraz z Wiceprezesem Fundacji Otwarty Dialog Marcinem Mycielskim udali się do Lwowa z misją naukową, której celem były spotkania z ludźmi nauki, wojska i polityki Ukrainy. Panowie przywieźli też drona i przekazali na ręce komendanta oddziału ochotniczego “Afgan”.
Pierwszego dnia profesor spotkał się z ukraińskimi deputowanymi do Rady Najwyższej oraz Mychajłem Czajkowskim – wykładowcą filozofii i psychologii na uniwersytecie w Chmielnickim, obecnie przede wszystkim komendantem oddziału “Afgan”. Ich rozmowy dotyczyły głównie ukraińskiej państwowości i tożsamości narodowej, stosunków dyplomatycznych z Polską, a także o psychologii wojny. “Wywiad wojskowy dawał Kijowowi miesiąc na przetrwanie. A Kijów trzyma się nadal. Zaważyła psychologia: wiara w siebie. Oczywiście, dostrzegamy posttraumatyczny syndrom. Ale w mniejszym stopniu niż np. Amerykanie w Wietnamie. Stan psychiczny ukraińskich żołnierzy jest dużo lepszy, bo wiedzą, że bronią swojego kraju, swojej niepodległości” – zauważył Czajkowski.
Z kolei zapytany o chęć wejścia Ukrainy do Unii przy pośrednictwie Polski, która łamie obecnie normy europejskie, deputowany partii “Sługa Narodu” Mykola Stefanchuk dyplomatycznie odparł: “Wszelka pomoc od naszych przyjaciół będzie mile widziana, a wewnętrzne spory nas nie interesują“.
Wojciech Sadurski przekazał na ręce Mychajła Czajkowskiego drona, ufundowanego przez amerykańską Polonię z Anrew Wodzińskim na czele. W podzięce otrzymał od komendanta książkę jego współautorstwa pt. “Fenomen Hryhorija Skoworody” (Hryhorij Skoworoda – wybitny ukraiński filozof i poeta z XVIII w. – przyp. red.), a deputowany Stefanchuk wręczył profesorowi odznakę “Za owocną współpracę”, którym nagradza się osoby za znaczący wkład w bezpieczeństwo i pomoc ukraińskim obywatelom. Warto wspomnieć, że pięć dni wcześniej, w Warszawie, profesor został uhonorowany przez Ministra Adama Bodnara Odznaką Honorową za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości.
Nazajutrz na spotkanie z prof. Sadurskim przybyli przedstawiciele lwowskiego środowiska akademickiego. Ich rozmowy dotyczyły fundamentalnych dla Ukrainy spraw: “Teraz walczymy za całą Europę. Ponosimy straszne ofiary za europejskie wartości, bo jesteśmy częścią tej kultury. Za to chcemy być traktowani jako podmiot, a nie przedmiot polityki światowej” – podkreśliła Switlana Chyliuk, profesorka prawa międzynarodowego na Ukraińskim Uniwersytecie Katolickim. Z kolei wybitny historyk Jarosław Hrycak poruszył kwestię stosunków z Rosją po zakończeniu wojny. Według niego – choć wszyscy rozmówcy byli w tej sprawie zgodni – w przyszłości Ukraińcy będą się mogli ułożyć tylko z taką Rosją, która porzuci imperialistyczne zapędy. “Rosja musi stać się normalnym państwem. To jest wojna cywilizacji i wojna na temat historii. Oni naprawdę uważają, że Ukraina nie jest suwerennym narodem“.
Prorektor UUK, religioznawca i dysydent w czasach Związku Radzieckiego Myrosław Marynowycz opowiedział o uniwersyteckich realiach po 24 lutego 2022 roku. Gdy wybuchła wojna, uczelnia nie była w stanie prowadzić zajęć, jak zazwyczaj. “W oczach studentów były pytania: co robić? Z wykładowców musieliśmy przeistoczyć się w psychoterapeutów. Ja omawiałem literaturę więzienną i obozową, o Gułagu, by przygotować studentów na ewentualność okupacji rosyjskiej”.
Choć profesor Sadurski, zwiedzając Lwów przyznał, że nie sprawia on wrażenia miasta w czasie wojennym, to zdawał sobie sprawę, że to tylko złudzenie. Co krok napotykaliśmy umundurowanych obrońców Ukrainy, którzy przyjeżdżają odetchnąć przed powrotem na front. Trzy miesiące temu Rosjanie zbombardowali 13 rakietami elektrownię pod miastem, a do ruin po atakach strażnicy nie pozwalają się zbliżyć.
Pierwsza misja naukowa do Ukrainy dobiegła końca. Kolejna zaplanowana jest na listopad 2023 roku – oczywiście, będziemy w niej profesorowi towarzyszyć. W charakterze tłumacza i wsparcia pro bono w misji udział wzięła też Oleksandra Mycielska, za co bardzo dziękujemy.
Czytaj również:
W mediach:
- Gazeta Wyborcza: Jaka przyszłość czeka Ukrainę? Trudne pytania we Lwowie (04.04.2023)
