W piątek, 15.06.2012, agenci Narodowego Komitetu Bezpieczeństwa aresztowali znanego reżysera teatralnego i działacza ruchu opozycyjnego “Halyk Maidany”, Bolata Atabaeva, jak również lidera organizacji młodzieżowej “Rukh Pen Til”, Zhanbolata Mamaya. Obaj aresztowani są oskarżeni o podżeganie do społecznej niezgody podczas tragicznych wydarzeń w Zhanaozen w grudniu 2011 roku.
Według gazety “Głos Republiki”, aresztowanie Bolata Atabaeva i Zhanbolata Mamaya było usankcjonowane 14.6.2012r. przez Sąd Rejonu Almalinskiego w Ałmaty. Wcześniej, przebywali oni w areszcie domowym.
Bolat Atabaev, laureat Nagrody Goethego, został aresztowany w godzinach porannych 6/15/2012 przed swoim domem. Świadkami byli sąsiedzi reżysera: “Po 10 rano, gdy Atabaev wyszedł spod klatki i szedł chodnikiem, podeszli do niego ludzie w cywilnych ubraniach, którzy wykręcili mu ręce i zaprowadzili go do samochodu. Zrobił się hałas, zebrali się ludzie. Mężczyźni przedstawili się jako funkcjonariusze KBN i zażądali od tłumu, by był cicho.”- powiedział jeden z lokatorów domu, Oleg Kuskov. Powiedział on też, że Bolat Atabaev został zabrany do samochodu marki Toyota. Należy zauważyć, że w poprzedni dzień, 14/06/2012, Bolat Atabaev stwierdził na Facebooku, że przez cały dzień samochód Toyota śledził Zhanbolata Mamaya”, “za kierownicą którego siedział znajomy pracownik KBN”.
Zhanbolat Mamay również został aresztowany w dniu 15/06/2012. Został zatrzymany w swoim mieszkaniu.
Wcześniej media informowały wielokrotnie, że Bolat Atabaev i Zhanbolat Mamay odmówili stawiennictwa na przesłuchaniu w Departamencie KBN w Zhanaozen”, „ na znak protestu przeciw niesprawiedliwemu wyrokowi w sprawie pracowników przemysłu naftowego w Zhanaozen i Shetpe».
Zhanbolat Mamay i Bolat Atabaev są oskarżeni z art. 164 Kodeksu Karnego Republiki Kazachstanu (nawoływanie do nienawiści społecznej.) W tej samej sprawie jako oskarżony występuje lider niezarejestrowanej partii “Alga”, Vladimir Kozlov, a także działacz opozycyjny Serik Sapargali, którzy zostali aresztowani 23.01.2012. Najprawdopodobniej wszyscy oni będą sądzeni w ramach tego samego procesu, ponieważ padło wielokrotnie stwierdzenie, że podejrzani działali w zorganizowanej grupie przestępczej.
Wcześniej, 07.06.2012 Vladimir Kozlov powiedział żonie podczas widzenia, że śledczy przedstawił mu propozycję “współpracy” w zamian za uwolnienie, jeżeli zacznie świadczyć przeciwko Mukhtarowi Abliazowowi. Według słów Alii Turusbekovej: “Vladimir Kozlov nie złoży takich zeznań…”.
Jeszcze przed aresztowaniem Bolat Atabaev i Zhanbolat Mamay informowali o otrzymaniu takich propozycji od organów ścigania. W ich przypadku, oferowano im uzyskanie statusu świadka w zamian za złożenie zeznań przeciwko Vladimirowi Kozlovowi. Możliwe, że to właśnie odmowa składania zeznań przeciwko liderowi partii opozycyjnej „Alga” przez tych działaczy społecznych i chęć uzyskania takich zeznań za wszelką cenę stały się przyczyną dzisiejszych aresztowań. Jest rzeczą oczywistą, że śledczy próbują przekonać przywódców opozycji do zeznawania przeciwko sobie nawzajem. W związku ze zbliżającym się procesem o podżeganie do społecznej niezgody w Zhanaozen, istnieją poważne obawy co do obiektywizmu sądu, oraz dowodów prokuratury, które mają zostać przedstawione podczas procesu.
Według Mikhaila Sizova, pełniącego obowiązki szefa komitetu organizacyjnego, ta lista aresztowanych przywódców opozycji, nie jest, oczywiście, zamknięta: regionalni liderzy partii opozycyjnej “Alga” są dzisiaj wzywani przez Krajowy Komitet Bezpieczeństwa. Są pytani o ich związek z partią Mukhtara Abliazova.
Fundacja “Otwarty Dialog” jest głęboko zaniepokojona nasileniem represji w Kazachstanie, w szczególności aresztowaniem Bolata Atabaeva i Zhanbolata Mamaya, ponieważ Departament Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego w Ałmaty do tej pory nie skomentował sytuacji zatrzymania opozycjonistów. Apelujemy do międzynarodowej wspólnoty obywatelskiej o rozpoczęcie kampanii poparcia i solidarności z zatrzymanymi oraz o wysyłanie do lokalnych ambasad Kazachstanu żądań wyjaśnienia przyczyny aresztowania laureata Nagrody Goethego, Bolata Atabaeva i przywódcy ruchu młodzieżowego “Rukh Pen til”, Zhanbolata Mamaya.