Raport: Analiza dokumentów w sprawie Mukhtara Ablyazova

1. Wstęp

Kazachstan nielegalnie wpływał na pracowników ministerstw i organów ścigania Francji i krajów europejskich. Lobbyści otrzymywali wysokie honoraria za stworzenie negatywnego wizerunku Ablyazova, aby doprowadzić do jego ekstradycji i ukryć polityczny charakter sprawy.

2. Korupcyjny wpływ Kazachstanu na śledztwo ukraińskie

• Kazachstan kontrolował działania ukraińskich organów śledczych za pośrednictwem prywatnej kancelarii „Ilyashev i Parnerzy“, która oficjalnie reprezentuje interesy kazachskiego Banku BTA. Z kolei Bank BTA od 2009 roku reprezentuje stanowisko władz kazachstańskich. Pracownik kancelarii „Ilyashev i Partnerzy“ Arseniy Gerasymiv sporządzał dla śledczego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy Maksima Melnika teksty zarzutów i formułował pytania na przesłuchania. Śledczy podpisywał te dokumenty i używał ich. On również otrzymywał instrukcje odnośnie tego, wobec którego z towarzyszy Ablyazova wydać międzynarodowy list gończy.
• W dniu 09.04.2014 r. w decyzji o odmowie ekstradycji współpracownika Ablyazova Igora Kononko sąd w Londynie wyraził zaniepokojenie faktem, iż Ukraina nie wysłała do Wielkiej Brytanii swojego śledczego Melnika w celu złożenia zeznań: „W każdym razie, przyczyna, dla której Pan Melnik nie został wezwany do złożenia zeznań, może jasno wynikać z pakietu e-maili, które pokazują, że przedkładano mu dokumenty do podpisania, a on, jak się wydaje, w ogóle nie uczestniczył w procesie podejmowania decyzji, czy postępowanie sądowe ma podstawy prawne i czy należy wszcząć postępowanie, czy też jaką powinno mieć ono formę“.
• Kazachstańska prokuratura otrzymywała od pracownika „Ilyashev i Partnerzy“ Romana Marczenko szczegółowe raporty na temat działań ukraińskich organów śledczych. W dniu 06.05.2010 r. Marczenko uściślał u Ulugbeka Maksatbekuuly, ówczesnego członka Zarządu Banku BTA, a obecnie – Doradcy Prokuratora Generalnego Republiki Kazachstanu: „Rozmawiałem dzisiaj ze śledczym. Proszą o wyjaśnienie, czy wysłać za Zharimbetovem list gończy“. Na co otrzymano odpowiedzi: „Koniecznie“. Później Marczenko powiedział, że „polecenie zostało wykonane“.
• W sądzie francuskim Ukrainę reprezentowała „bezpłatnie“ kancelaria Winston & Strawn LLP, która, według opublikowanych dokumentów, była finansowana przez kazachstański Bank BTA. Śledczy Maksim Melnik wydał tej firmie uprawnienie do reprezentowania Ukrainy. W związku z tym, w dniu 30.07.2014 r. w Ukrainie przeciwko Melnikowi zostało wszczęte postępowanie karne pod zarzutem nadużycia władzy. Do tego postępowania karnego załączono materiały opublikowanej korespondencji.
• W dniach 22.05.2014 r., 16.07.2014 r. oraz 20.08.2014 r. w Kijowie na poziomie zastępcy prokuratora generalnego Ukrainy (Vitalij Kasko) oraz zastępcy Prokuratora Generalnego Republiki Kazachstanu (Andrey Kravchenko) odbyły się nieformalne spotkania w sprawie Ablyazova. Strona kazachstańska wyraziła „zaniepokojenie“ ściganiem karnym śledczego Melnika.
• Po tych spotkaniach, w dniu 25.09.2014 r. Śledczy prokuratury m. Kijowa Sergey Khodakovsky nakazał zamknięcie postępowania karnego przeciwko Maksimowi Melnikowi. Warto zauważyć, że ta decyzja słowo w słowo powtarzała tekst dokumentu, który wcześniej, w dniu 03.09.2014r. został sporządzony na papierze firmowym prokuratury m. Kijowa przez kancelarię „Ilyashev i Partnerzy“. W dniu 19.06.2015 r. Pechersky Sąd Rejonowy w Kijowie przychylił się do apelacji Fundacji Otwarty Dialog i wydał postanowienie o wszczęciu postępowania karnego przeciwko Khodakovskiemu pod zarzutem nadużycia władzy.
• Niektóre fakty świadczą o uzgodnieniach politycznych pomiędzy Ukrainą a Kazachstanem na poziomie administracji prezydenckich. W dniu 25.03.2014 r. na adres pocztowy asystenta premiera Kazachstanu Talanta Muratbayeva przyszedł list od nadawcy „Aleksandr Aleksandrov“ następującej treści: „Porozmawiaj z szefem, jutro chce z nim rozmawiać szef ukraińskiej administracji prezydenta Sergey Pashinsky w sprawie postępowania karnego przeciwko Ablyazovowi“.
• W dniu 16.04.2014 r. z Banku BTA na nazwisko dyrektora zarządzającego Narodowego Funduszu Dobrobytu „Samruk-Kazyna“ Berika Beysengalieva przyszła notatka, w której informowano o zagrożeniach związanych z wydaniem Ablyazova do Ukrainy ze względu na „skorumpowanie władz“, „ogólnego braku stabilizacji“, „wycieku informacji i ataków strony Ablyazova na postępowanie karne oraz metody śledcze władz ukraińskich“.

3. Korupcyjny wpływ Kazachstanu na śledztwo rosyjskie

• Prezydenci Kazachstanu i Rosji, a także inni najwyżsi urzędnicy tych państw koordynowali działania rosyjskich organów śledczych i „sprawowali kontrolę nad procesami sądowymi“ w sprawie Ablyazova w Federacji Rosyjskiej.

• W dniu 11.09.2012 r. kancelaria prawna „Quorum:, która reprezentowała interesy kazachstańskiego Banku BTA w Rosji, poinformowała pracownika Prokuratury Generalnej RK Ulukbeka Maksatbekuly: „W czerwcu 2009 roku, Prezydent Republiki Kazachstanu Nursultan Nazarbayev podczas prywatnego spotkania zwrócił się do Przewodniczącego rządu Rosji V.V. Putina z osobistą prośbą o zapewnienia bezstronnego i pełnego dochodzenia w sprawie działalności Ablyazova i jego wspólników na terytorium Rosji“. W liście stwierdzono również: „(…) pracownicy rosyjskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych otrzymali dokumenty dotyczące szeregu kredytów, udzielonych przez Bank w Rosji,(…) jednak nie udało się zebrać wystarczających materiałów do wszczęcia postępowania karnego.”
• Zgodnie z dokumentami, w czerwcu 2013 roku Minister Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej Vladimir Kolokoltsev zdawał sprawę Vladimirowi Putinowi z wyników dochodzenia. Z korespondencji wynika, że ​​strona kazachstańska organizowała spotkania z rosyjskim doradcą prezydenta Yevgeniyem Shkolovem, pierwszym zastepcą przewodniczącego rządu FR Igorem Shuvalovem i merem Moskwy Sergeyem Sobyaninem. Między innymi, w dniu 05.11.2013 r. Yevgeniy Shkolov poparł propozycje „wyznaczenia kuratorów tematu Banku BTA w Naczelnym Sądzie Arbitrażowym Federacji Rosyjskiej i Federalnej Służbie Komorników Sądowych w celu kontrolowania postępowania sądowego, zagwarantowania obiektywizmu podczas rozpatrywania sprawy oraz wydawania postanowieniai”. Strona rosyjska zobowiązała się do zagwarantowania „uznania w Federacji Rosyjskiej wyniesionych w Republice Kazachstanu wyroków sądowych“ w sprawie Ablyazova.
• W dniu 01.04.2010 r. Shakizat Amzeyev, którego dziennikarze nazywają agentem obcego wywiadu Republiki Kazachstanu, poprosił prokuraturę kazachstańską o zwrócenie się do prokuratury rosyjskiej, aby wywrzeć nacisk na przewodniczącego Moskiewskiego Sądu Miejskiego Yegorova. Celem było „niewypuszczenie za kaucją“ pozwanych w sprawie Ablyazova – Volkova, Vorotyntseva, Belova, Bondarenko, i oddalenie ich apelacji.
• Według opublikowanych dokumentów, konsultacji rosyjskim organom śledczym udzielał prawnik Andrey Pavlov, przedstawiciel Banku BTA w Rosji, jeden z oskarżonych z „listy Magnickiego“. W dniu 26.11.2013 r. składał raport przed Prokuraturą Generalną Republiki Kazachstanu o tym, że oskarżeni w sprawie Ablyazova – Volkov, Bondarenko, Belov i Vorotyntsev zostali skazani na 8-9 lat pozbawienia wolności. Pavlov uściślił, że Putin „omawiał“ z Nazarbayevem przebieg dochodzenia przeciwko tym osobom, „poparł wymiar kary, wyznaczony oskarżonym i wziął sprawę pod swoją osobistą kontrolę“. Z korespondencji wiadomo, że początkowo Volkov nie przyznawał się do winy, lecz później zdecydował się na „współpracę ze śledczymi“ Jednak przesłuchanie Volkova zostało przełożone, ponieważ trzeba było „uzgodnić odpowiedzi“ z Pavlovem.
• Prawnik Yelena Tishchenko, oskarżona w sprawie Ablyazova, również zdecydowała się na „współpracę ze śledczymi“. W dniu 10.10.2013 r. z rosyjskiego aresztu śledczenie, Tishchenko napisała pismo do Prokuratora Generalnego Kazachstanu Askhata Daulbayeva, wyrażając gotowość „wszelkiej pomocy organom ścigania Republiki Kazachstanu“. W listopadzie 2013 roku, przedstawiciele prokuratury kazachstańskiej przesłuchali ją w areszcie moskiewskim. W piśmie z dnia 29.11.2013 r. Andrey Pavlov poinformował, że w okresie od 15.11.2013 r. do 29.11.2013 r. „Y.Y. Tishchenko złożyła szczegółowe i wyczerpujące zeznania odnośnie wszystkich członków grupy przestępczej”, co pozwala pociągnąć do odpowiedzialności innych partnerów Ablyazova. W grudniu 2013 r. Tishchenko została zwolniona na podstawie amnestii.
• W dniach 05.09.2013 r. i 06.09.2013 r. śledczy Nikolay Budilo wysłał do Pavlova projekt aktu oskarżenia w sprawie Ablyazova. Śledczy poprosił przedstawiciela strony kazachstańskiej o sprawdzenie nazw firm i inicjałów oskarżonych oraz określenie wysokości wyrządzonej szkody.
• Podczas przeszukania moskiewskiego mieszkania innej osoby, ściganej w związku ze sprawą Ablyazova, Tatiany Paraskevich, policjanci grozili jej synowi i córce pobiciem lub porwaniem, jeśli nie podpiszą zeznań obciążających matkę.
• Nazwiska śledczych i sędziów, którzy zajmowali się lub nadal zajmują się sprawą Ablyazova w Rosji, znajdują się na w liście sankcji w sprawie Magnitskiego (śledczy: Nikolay Budilo, Natalia Vinogradova, Oleg Urzhumtsev, sędziowie Sergey Podoprigorov, Yelena Stashina, Aleksey Krivoruchko, Svetlana Ukhnaleva). Postępowanie karne nadzoruje zastępca prokuratora generalnego Viktor Grin, który również znajduje się na liście Magnitskiego. W dniu 26.09.2012 r. rząd kazachstański przyznał śledczemu Budilo nagrodę w postaci pistoletu (CZ 75 B, kaliber 9mm Luger, Nr 4880V). Ukraińska kancelaria prawna „Ilyashev i Partnerzy“ kontaktowała się z Budilem i zapewniała tłumaczenie na język francuski dokumentów niezbędnych do złożenia rosyjskiego wniosku o ekstradycję.
• Przedstawiciele Kazachstanu nie tylko wywierali wpływ na organy śledcze w Federacji Rosyjskiej, ale także przejmowali ich funkcje. Na przykład, w dniu 19.05.2010 r. agent kazachstańskiego wywiadu zagranicznego Shakizat Amzeyev poinformował administrację prezydenta Kazachstanu o tym, że przesłuchał Lwa Rakovskiego, a także rozmawiał z Zhaksylykiem Zharimbetov: „On jest gotów współpracować, ponieważ przygotowujemy się do aresztowania jego przyjaciół: Savchenki (dyrektor generalny ATTA IPOTEKA) i Dmitriya Paka, jeśli on nasz oszuka“.
• W 2015 roku rosyjski opozycjonista nacjonalistyczny Aleksander Potkin, który kontaktował się z aktywistami kazachstańskimi, został przeniesiony z kategorii świadków do kategorii oskarżonych w sprawie Ablyazova. Rosyjskie organy śledcze oskarżają Potkina nie tylko o „legalizację mienia, które Ablyazov nabył w drodze przestępstwa“ – śledczy twierdzą, że środki z tej legalizacji były używane w celu „podżegania do nienawiści narodowej“ i „zmiany ustroju politycznego“ w Kazachstanie. FSB przesłuchało działaczy kazachstańskich, którzy kontaktowalil się z Potkinem i innymi opozycjonistami rosyjskimi. W ten sposób władze jasno dały do zrozumienia, że wszelkie kontakty pomiędzy przedstawicielami opozycji rosyjskiej i kazachstańskiej może skończyć się pociągnięciem ich do odpowiedzialności karnej.

4. Nielegalny wpływ Kazachstanu na władze Francji i innych krajów europejskich

• Francuski prokurator Solange Legras wymieniała się informacjami i poradami z przedstawicielami Ukrainy (Guillaume Faure), Rosji (Denis Gryunis) i kazachstańskim Bankiem BTA (Antonin Levy), którzy zażądali ekstradycji Ablyazova. Prokurator była z nimi w przyjacielskich stosunkach, a nawet przepraszała przedstawicieli Ukrainy za to, że wnioskowała o priorytetowe potraktowanie rosyjskiego wniosku o ekstradycję.
• Pracownik ambasady Kazachstanu we Francji, Jean Galiev prowadził regularną korespondencję w sprawie Ablyazova z Francois Delahousse (szefem wydziału ds. Kaukazu i Azji Środkowej MSZ Francji) i François Revardeaux (doradca Laurenta Fabiusa). W dniu 31.07.2013 r. Francois Jean Delahousse uprzedził Jeana Galieva o aresztowaniu Mukhtara Ablyazova na południu Francji.
• Przez Francois Revardeaux, Prokuratura Generalna Kazachstanu skierowała do francuskiego Ministerstwa Sprawiedliwości trzy pisma, w których wyraziła „głębokie zaniepokojenie“ faktem, iż Francja odrzuciła kazachstański wniosek o ekstradycję Ablyazova. Kazachstan zaproponował wydanie mu Ablyazova na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej.
• Ponadto Galiev poprosił Revardeaux i Delahousse o to, by nieformalnie przekazali do Ministerstwa Sprawiedliwości artykuły, w których Ablyazov jest przedstawiony w negatywnym świetle. Według korespondencji, Revardeaux spełnił prośbę, a Delahousse przekazał materiały do swojego wydziału Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Również Galiev zwrócił się do Laurenta Taieba, założyciela spółki Prestige, która tworzy pozytywny wizerunek Nazarbayeva w Europie, z prośbą o przekazanie „odpowiednim ludziom“ informacji na temat zarzutów karnych przeciwko Ablyazovowi w Kazachstanie. Według Galieva, „odpowiedni ludzie“ muszą szybko wprowadzić te informacje do obiegu, nie wspominając jednak o źródle informacji.
• Ponadto podano do wiadomości publicznej przykłady nielegalnego wpływu Kazachstanu na organy ścigania Republiki Czeskiej (sprawa współpracownika Ablyazova, Tatiany Paraskevich), Hiszpanii (sprawa szef ochrony Ablyazova Aleksandra Pavlova), Włoch (sprawa żony Ablyazova Almy Shalabayevej), co wywołało międzynarodowy skandal. Ostatecznie, Paraskevich, Pavlov oraz Shalabayeva otrzymali azyl polityczny.
• Ze względu na aktywny udział w kampanii na rzecz obrony swojego męża, Alma Shalabayeva otrzymywała groźby od władz kazachstańskich, że ściganiu karnemu zostaną poddani krewni opozycjonisty. Rodzina Shalabayevych jest systematycznie śledzona przez służby bezpieczeństwa. W dniu 28.07.2015 r. w Wilnie, na wniosek Kazachstanu, został zatrzymany Syrym Shalabayev, brat żony Ablyazova, Almy Shalabayevej. Syrym Shalabayev był partnerem biznesowym Ablyazova i finansował opozycję kazachstańską. Otrzymał on ochronę tymczasową na Litwie, a obecnie oczekuje rozpatrzenia wniosku o udzielenie azylu politycznego.
• Ukraina i Kazachstanu wysunęli wobec Syryma Shalabayeva zarzuty o popełnienie przestępstw finansowych w ramach sprawy Ablyazova. Od 2012 r. S. Shalabayev znajduje się na liście Interpolu na wniosek Ukrainy. Jednakże, w Kazachstanie, postępowanie karne przeciwko niemu zostało wszczęte dopiero w dniu 22.07.2015 r., tj. 6 lat po rzekomym popełnieniu czynów, zarzucanych Ablyazovowi. Litwa będzie rozpatrywać wnioski o ekstradycję Syryma Shalabayeva, które Kazachstan i Ukraina wysłały prawie równocześnie – w dniach 17.08.2015 r. i 19.08.2015 r. Wcześniej, w dniu 02.12.2014 r., Litwa udzieliła azylu wujowi Ablyazova – Kuanyshowi Nurgazinowi.

5. Międzynarodowa kampania PR na rzecz tworzenia negatywnego wizerunku Mukhtara Ablyazova

• Urzędnicy kazachstańscy wynajęli kilka zagranicznych firm, w tym Reed Smith, FTI Consulting, Portland Communications, John Howell & Co Ltd. w celu stworzenia negatywnego wizerunku Ablyazova, co ma sprzyjać jego ekstradycji do Rosji lub Ukrainy. Kampania PR została uzgodniona z administracją prezydencką RK.

Organizacja OCO zaleciła wdrożenie „optymalizacji wyszukiwarki internetowej“, aby przy wprowadzeniu nazwiska Ablyazov wyszukiwarka wskazywała nie frazy „prześladowania dysydenta politycznego“, lecz „oszust, który ukradł 10 mld dolarów z banku i nadużywa ochrony w Europie Zachodniej”

• W styczniu 2014 roku firma FTI Consulting przedstawiła plan kampanii PR: „W projekcie kampanii PR jest opisane podejście międzynarodowe, którego celem jest zneutralizowanie kampanii PR M.A. i dalsze podnoszenia świadomości na temat przestępstw, które stanowią podstawę wniosków o ekstradycję”. Plan składa się m.in. z następujących elementów: przedstawienie sprawy Ablyazova jako przestępstwo finansowe na wielką skalę; udowadnianie, że Rosja i Ukraina są bezpiecznymi krajami do ekstradycji; dementowanie oświadczeń Ablyazova, że za wnioskami ekstradycyjnymi Rosji i Ukrainy stoi Kazachstan; utrzymanie reputacji Kazachstanu. W celu wdrożenia planu zaproponowano zaangażowanie polityków, dyplomatów i wpływowych dziennikarzy francuskich i międzynarodowych.
• FTI Consulting zaproponowało współpracę organizacji Organised Crime Observatory (OCO), która jest w kontakcie z Interpolem, rządem francuskim, organami ścigania i prokuraturami w Europie. Według korespondencji, w lutym 2014 r. OCO wraz z francuską NGO GRASCO zgodziło się przygotować raport o przestępstwach Mukhtara Ablyazova. Jednocześnie pracownik FTI Consulting Jonathan Hower podkreślił, że raport powinien mówić o tym, że Ablyazov jest oszustem i „ukrywa się za maską ofiary prześladowań politycznych“.
• Organizacja OCO zaleciła wdrożenie „optymalizacji wyszukiwarki internetowej“ („search engine optimization“), aby przy wprowadzeniu nazwiska Ablyazov wyszukiwarka wskazywała nie frazy „prześladowania dysydenta politycznego“, lecz „oszust, który ukradł 10 mld dolarów z banku i nadużywa ochrony w Europie Zachodniej”. Od 2011 roku, pracami nad „optymalizacją wyszukiwarki internetowej“ zajmuje się firma Portland Communications, która również wprowadza zmiany do artykułu o Ablyazovie w Wikipedii.
• Firmy Reed Smith, John Howell & CO Ltd oraz Hogan Lovells lobbują wszczęcie postępowania karnego przeciwko Ablyazovowi w Wielkiej Brytanii. Zgodnie z dokumentami, które są w posiadaniu Financial Times, londyńskie kancelarie prawne Reed Smith i Ronald Fletcher Baker lobbowali decyzję o pozbawieniu Ablyazova statusu uchodźcy. Adwokat Peter Salas informuje o istnieniu dokumentów, „które potwierdzają istnienie kontaktów pomiędzy Kazachstanem a brytyjskimi urzędnikami w sprawie statusu Ablyazova“, co jest niezgodne z prawem.
• Wcześniej, z powodu aktywnej działalności lobbingowej Banku BTA i Hogan Lovells została przesunięta o ponad sześć miesięcy decyzja o udzieleniu Ablyazovowi azylu politycznego w Wielkiej Brytanii. W tym czasie sąd w Londynie orzekł o braku umotywawowania politycznego w pozwach cywilnych Banku BTA. Mukhtar Ablyazov wielokrotnie podkreślał, że znacjonalizowany Bank BTA nie jest podmiotem niezależnym, lecz wykonuje wolę polityczną władz kazachstańskich.
• W dniu 16.08.2013 r. dyrektor zarządzający Banku BTA Pavel Prosyankin otrzymał list od Almata Zhamiyeva, jednego z kierowników „Samruk-Kazyna“ (prezesem organizacji jest premier Kazachstanu). Pismo zawierało polecenie, aby Bank uzgodnił z rządem kazachstańskim plan postępowania sądowego w Wielkiej Brytanii: „(…) konieczne jest przygotowanie, wraz ze swoim konsultantem Hogal Lovells, mapy drogowej w sprawie ścigania karnego byłego zarządu Banku BTA“.
• W tym samym dniu Prosyankin poinformował przedstawiciela rządu o istniejącym ryzyku: „Przygotowanie takiego dokumentu zablokowałoby możliwość ścigania karnego Ablyazova w Wielkiej Brytanii, ponieważ wbrew oficjalnemu stanowisku Banku, będzie oczywiste, że pociągnięcie Ablyazova do odpowiedzialności karnej, jak również prace nad ekstradycją są efektem skoordynowanych prac Banku i rządu Kazachstanu. Oznacza to, że będzie to faktycznym dowodem na twierdzenie Ablyazova, że Bank jest instrumentem państwa w ściganiu Ablyazova“. W odpowiedzi, Bank otrzymał polecenie opracowania planu interakcji z władzami publicznymi w taki sposób, aby nie zostało to uznane za „skoordynowane działania“.
• W 2013 roku rząd Kazachstanu wydał około pół miliona euro na kampanię informacyjną we Francji, zorganizowaną przez Laurenta Taieba, który wydaje również magazyn „L’Essentiel des relations Internationales“. Tylko trzy płatności za usługi Portland Communications w 2010 roku wyniosły w sumie 255.000 funtów szterlingów (około 365 tysięcy euro) netto.
• W dniu 05.08.2013 r., 4 dni po aresztowaniu Ablyazova we Francji, ambasador Kazachstanu we Francji Nurlan Danenov otrzymał od swojego doradcy Anuarbeka Akhmetova pismo, w którym stwierdził: jest to w interesie Francji, aby „firma Alstom została wybrana jako partner w projekcie budowy w Astanie kolei lekkiej“ oraz „została dołączona do realizacji EXPO 2017, odblokowania sytuacji odnośnie projektów rozwoju wspólnej produkcji śmigłowców, wojskowej elektroniki radiowej i produkcji gazów przemysłowych“.

6. Podjęte przez Kazachstan próby zablokowania publikacji o odtajnionych dokumentach

• Powyższe dokumenty korespondencji zyskały szeroki rozgłos. Poza Le Temps, Mediapart, RFI, wiele innych europejskich mediów cytowały odtajnioną korespondencję, informując o nielegalnym wpływie Kazachstanu w ramach sprawy Ablyazova, m.in. Le Nouvel Observateur, Atlantico, NZZ, Yahoo France, L’Espresso, The Wall Street Journal, La Provence, El Pais.
• Upublicznione fakty wywołały międzynarodowy skandal, potwierdzając skalę kampanii lobbingowych i skorumpowanego wpływu Kazachstanu w Europie.
• W dniu 02.03.2015 r. Kazachstan złożył pozew w Sądzie Okręgowym Południowego Dystryktu stanu Nowy Jork przeciwko kilkudziesięciu niewymienionym osobom pod zarzutem przejęcia informacji wysłanych przez urzędników kazachskich. Sąd zakazał nieznanym sprawcom, którzy nielegalnie weszli w posiadanie dokumentów, rozpowszechnianie korespondencji. Europejskie media i kazachstański portal informacyjny „Respublika“ analizowały materiały, które już znajdowały się w domenie publicznej. Na podstawie decyzji sądu w Nowym Jorku Kazachstan zażądał od amerykańskiej firmy hostingowej usunięcia 47 artykułów na stronie internetowej „Respublika“, gdzie były zamieszczone linki do opublikowanych skradzionych dokumentów. Kazachstan stara się również uzyskać adresy IP tych osób, które czytają publikacje „Respubliki“ na Facebooku.
• Wśród dokumentów, których usunięcia żąda Kazachstan, znajdują się dokumenty dotyczące sprawy Ablyazova, a mianowicie: o uzgodnieniach pomiędzy administracjami prezydentów Ukrainy i Kazachstanu, o płatnościach za usługi kancelarii Winston & Strawn LLP, o wydatkach na kampanię PR w mediach francuskich, o korespondencji Jeana Galieva z władzami francuskimi, o propozycji korzystnych dla Francji kontraktów po aresztowaniu Ablyazova. Tak więc, poprzez swój pozew Kazachstan potwierdził autentyczność tych dokumentów.

7. Wnioski i rekomendacje

Putin i Nazarbayev

Walka reżimów

z opozycją

Reżimy Putina i Nazarbayeva wykorzystują postępowanie karne przeciwko Ablyazovowi jako narzędzie politycznej zemsty i eliminacji nie tylko kazachstańskiej, lecz również rosyjskiej opozycji. Organy śledcze podtrzymują stanowisko, że Mukhtar Ablyazov za „skradzione pieniądze” finansował część opozycji

• Prezydent Francji Francois Hollande – 55 Rue du Faubourg Saint-Honoré 75008 Paris, faks: +33 1 47 42 24 65;
• Premier Francji Manuel Valls – Hôtel Matignon 57, rue de Varenne, 75007 Paris;
• Minister Sprawiedliwości Francji Christiane Taubira – Ministère de la Justice 13, Place Vendôme, 75042 Paris Cedex 01;
• Minister Spraw Zagranicznych Francji Laurent Fabius – Paris 37, Quai d’Orsay F – 75351 PARIS, tel.: 33 1 43 17 53 53;
• Wysoki Przedstawiciel UE do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Federica Mogherini – 1049 Brussels, Rue de la Loi / Wetstraat 200, tel.: +32 2 584 11 11; +32 (0) 2 295 71 69;
• Przewodniczący Komisji Parlamentu Europejskiego Spraw Zagranicznych Elmar Brok – Rue Wiertz 60, 1047 Bruxelles, Belgique, тел.: +32 2 28 49013 (Bruksela), +33 3 881 76902 (Strasburg);
• Minister Spraw Wewnętrznych Wielkiej Brytanii Theresa May – 2 Marsham Street, London, SW1P 4DF; 020 7035 4848; e-mail: [email protected];
• Premier Wielkiej Brytanii – 10 Downing Street, London, SW1A 2AA, tel.: +44 20 7925 0918, e-mail: https://email.number10.gov.uk.