19 maja 2015 roku w Erywaniu odbyło się wysłuchanie w sprawie nadużywania Interpolu przez kraje niedemokratyczne zorganizowane przez Komitet ds. Prawnych i Praw Człowieka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (PACE). Spotkanie w stolicy Armenii zainicjowało prace nad nowym raportem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy o erozji Interpolu i konieczności jego reformy, za którego powstanie odpowiada niemiecki poseł Bernd Fabritius. Po raz pierwszy w debacie uczestniczyć zgodził się Interpol, reprezentowany przez Yarona Gottlieba.
Przedstawiciele Fundacji Otwarty Dialog zostali zaproszeni na spotkanie by wystąpić w charakterze ekspertów. Od wielu miesięcy bowiem Fundacja aktywnie nawołuje, m.in. przedstawicieli unijnych władz, o wsparcie reformy Interpolu, domagając się także reakcji ze strony organizacji międzynarodowych i krajów członkowskich międzynarodowej organizacji policji.
Spotkanie pozwoliło na aktywne rozpoczęcie prac nad nowym raportem, stając się ważnym krokiem ku poprawie funkcjonowania Interpolu. Fundacja docenia wysiłki członków PACE, którzy wspierali naszą kampanię, w szczególności sprawozdawcy, Bernda Fabritiusa, i Pietera Omtzigta, za sprawą którego wniesiono rezolucję o przygotowanie raportu. Po raz pierwszy – od ponad dwóch lat trwania wzmożonej kampanii na rzecz reformy Interpolu, władze organizacji przyjęły zaproszenie i wzięły udział w tego typu wydarzeniu. Na spotkaniu Interpol był reprezentowany przez Yarona Gottlieba z biura zajmującego się kwestiami prawnymi. Oczekujemy, że będzie to początek nowego rozdziału w relacjach między organizacjami apelującymi o zmianę, a Interpolem.
Kampania ODF przyniosła pierwsze efekty – podczas spotkania w Erywaniu padła ważna deklaracja, Interpol zobowiązał się do nieujawniania informacji o „czerwonym zawiadomieniu”, dopóki nie zostanie ono zweryfikowane przez organ nadzorujący.
Debatę rozpoczął Bernd Fabritius, który zwrócił uwagę na rolę, jaką odgrywa Interpol na polu walki z międzynarodową przestępczością zorganizowaną. Jednocześnie wymienił obszary, które należy usprawnić, tak by zapewnić silniejszą ochronę przed wystosowywaniem politycznie motywowanych wniosków ekstradycyjnych. Kraje autorytarne wykorzystują tzw. czerwone zawiadomienie (Red Notice) do ścigania i prześladowania swoich przeciwników. Fundacja od dawna apeluje o bardziej transparentne mechanizmy i bardziej otwartą komunikację pomiędzy Interpolem, społeczeństwem obywatelskim i tymi, którzy stali się ofiarami systemu.
Po otwarciu debaty głos zabrali m.in. Yaron Gottlieb z Interpolu, Alex Tinsley z pozarządowej organizacji Fair Trials oraz Anna Koj z Fundacji Otwarty Dialog. Członkowie komitetu PACE, po rekomendacjach przedstawionych przez przedstawicielkę ODF, poparli propozycję stworzenia listy krajów, które regularnie dopuszczają się naruszeń, składając politycznie motywowane wnioski ekstradycyjne. Jednocześnie zgodzono się, że istnieje konieczność bliższego przyjrzenia się takim wnioskom. Wielu z członków komitetu skrytykowało także brak ciała, które sprawowałoby bezpośredni nadzór nad Interpolem.
Podczas dyskusji przywołano także niedawną sprawę gruzińskiego ministra. Interpol anulował „czerwone zawiadomienie” – co zdarza się niezwykle rzadko, uwzględniając legitymowanie się przez polityka statusem uchodźcy w innym kraju. Przedstawiciel Interpolu zapewnił przy tym, że nowa polityka organizacji w zakresie uchodźców przewiduje automatyczne usunięcie „czerwonego zawiadomienia”.
Podsumowując spotkanie, Bernd Fabritius podkreślił, że „czerwone zawiadomienie” ma związek z procedurami ekstradycyjnymi, dlatego jego wystosowywanie powinno być silniej powiązane z prawami regulującymi kwestie uchodźctwa i ekstradycji, w których wpisane są liczne gwarancje prawne mające chronić na przykład ściganych uchodźców.
Fundacja Otwarty Dialog głośno nawołuje – m.in. na forum międzynarodowym, do reformy Interpolu i uczynienia jego procedur bardziej transparentnymi. Konieczna jest także bardziej otwarta komunikacja, która dopuszczałaby do głosu jednostki zagrożone ekstradycją. Nasza kampania przyniosła już pierwsze efekty – podczas spotkania w Erywaniu padła ważna deklaracja. Interpol zobowiązał się do nieujawniania informacji o „czerwonym zawiadomieniu”, dopóki nie zostanie ono zweryfikowane przez organ nadzorujący. Fundacja wyraża gotowość do dalszego wspierania zarówno Interpolu jak i PACE przy wdrażaniu reform. Mamy także nadzieję, że zostanie kontynuowany dialog pomiędzy Interpolem a organizacjami pozarządowymi i przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego. Wspólne wysiłki pozwolą osiągnąć zamierzony cel – zapewnić gwarancje jednostkom ściganym przez niedemokratyczne reżimy, które by uwiarygodnić składane wnioski o ekstradycję wysługują się uznaną organizacją międzynarodową. Mimo pierwszych zmian, dalej jednak istnieje wiele obszarów, które należy usprawnić. Potrzebne jest m.in. zwiększenie odpowiedzialności Interpolu w stosunku do ofiar systemu, które narażone zostały na ekstradycję do kraju macierzystego, gdzie grożą im często tortury.
W celu otrzymania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:
Anna Koj – [email protected]
Lyudmyla Kozlovska – [email protected]
Zobacz także: