Parlament Europejski przyjął dzisiaj rezolucję na temat Kazachstanu, popierającą wzmocnienie współpracy pomiędzy Unią i Kazachstanem równocześnie zachęcając władze Kazachstanu do wdrażania dalszych reform politycznych i bezstronne śledztwo w sprawie stłumienia manifestacji pracowników sektora naftowego w mieście Żangaözen, w którym zginęło 17 osób, a ponad 100 zostało rannych.
– Kazachstan przechodzi dziś test na demokrację, ta demokracja będzie się wyrażać poprzez wolne media, wolną opozycję i zmianę restrykcyjnych praw, które obowiązują w Kazachstanie. To państwo odgrywa kluczową rolę w stabilizacji całego regionu Azji Centralnej, z uwagi na potencjał surowcowy może być strategicznym partnerem gospodarczym UE, dlatego tak ważne jest wspieranie dalszych demokratycznych reform – powiedział Piotr Borys (PO), który osobiście pojechał do Kazachstanu, by ocenić sytuację w tym kraju po wydarzeniach w Żangaözen.
– Władze kazachskie zapewniły nas, że wyjaśnią przyczyny tej tragedii, w której zginęli niewinni ludzie jaki i przypadki bicia w czasie zatrzymań. Zobowiązały się także do przeprowadzenia przejrzystych i bezstronnych procesów zatrzymanych osób. Oceniam to jako kolejny krok w demokrację, ale nie będzie demokracji w Kazachstanie bez bezstronnych procesów – dodał.
Wiceprzewodniczący podkomisji praw człowieka Andrzej Grzyb podkreślił, że UE pragnie utrzymać dobre stosunki z Kazachstanem. – Znamy rolę Kazachstanu w procesie stabilizacji w regionie, szczególnie w Kirgizji czy starania Kazachstanu w czasie przewodniczenia OBWE. Kazachstan to kraj wielkich szans gospodarczych, oraz partner w wymianie gospodarczej z krajami członkowskimi UE. Jednak ostatnie wybory wg tego samego OBWE nie spełniły standardów demokratycznych. Wiemy także o przypadkach łamania praw człowieka – tak rażących jak brutalne tłumienie manifestacji środowisk opozycyjnych, pacyfikowanie protestów strajkujących pracowników czy aresztowanie przedstawicieli opozycji zaraz po ich styczniowej wizycie w Parlamencie. Niepokoi nas brak pełnej demokratyzacji i wolności politycznej – powiedział.
Andrzej Grzyb przypomniał też dramatyczną sytuację przetrzymywanych Władimira Kozłowa i Igora Winiawskiego. – Od lat osoby te współpracują z PE, byli wielokrotnie naszymi gośćmi. Ich rodziny informują, o braku możliwości spotkania czy nawet komunikowania się. Są zaniepokojone o ich stan zdrowia – niedawno okazało się m.in., że z nieznanych powodów Władimir Kozłow przeszedł w więzieniu operację – powiedział poseł Grzyb po debacie w Parlamencie.
W rezolucji Parlament pochwala przyjęte przez władze Kazachskie ustawy mające na celu poprawę sytuacji pracowników i wzmocnienie niezależności władzy sądowniczej, ale domaga się od nich dalszych reform politycznych, w tym zagwarantowania wolności zgromadzenia i ochrony praw człowieka. Europosłowie apelują też o dopuszczenie międzynarodowych obserwatorów do dochodzenie ws wydarzeń w Żangaözen i o uwolnienie osób zatrzymanych z powodów politycznych, w tym szefa opozycyjnej partii Alga Władimira Kozłowa, redaktora naczelnego niezależnej gazety Wzgliad, Igora Winiawskiego czy działaczkę opozycji Ayzhangul Amirową.
– Testem na prawdziwą demokrację będą procesy osób, o których teraz mówimy. W interesie Kazachstanu jest obiektywnie wyjaśnienie tej sytuacji, ale także dopuszczenie większej przestrzeni dla opozycji i wolnych mediów. Musimy to obserwować i pokazać, że demokracja ma swoje etapy i może być jeszcze bardziej poszerzona w Kazachstanie według wzorców europejskich – podsumował Piotr Borys.
Piotr Borys (PO), Delegacja do komisji współpracy
parlamentarnej UE-Kazachstan, UE-Kirgistan i UE-Uzbekistan,
Andrzej Grzyb (PSL), podkomisja praw człowieka,
Grupa EPL w PE
Zrodlo: http://piotrborys.pl