Podczas sesji plenarnej Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w październiku 2022 roku mieliśmy zaszczyt zorganizować publiczne wysłuchanie pod hasłem „Erozja praworządności w Polsce: nadużycia polityczne w prokuraturze”. Gospodarzem wydarzenia, które odbyło się 13 października w siedzibie Rady w Strasburgu, był poseł do PE Krzysztof Śmiszek (SOC, Polska).
W wydarzeniu wzięli udział eksperci w dziedzinie praworządności oraz osoby, które padły ofiarą upolitycznionej prokuratury w Polsce:
● Sędzia Dominik Czeszkiewicz – sędzia sądu okręgowego w Suwałkach, doktor prawa, członek zarządu stowarzyszenia sędziów Themis;
● Jakub Kocjan – doktorant w Instytucie Studiów Prawnych Polskiej Akademii Nauk i działacz, który od 5 lat pracuje nad obroną niezawisłości sądownictwa;
● Piotr Osiecki – przedsiębiorca i zarządca funduszu inwestycyjnego, który spędził 16 miesięcy za kratkami jako kozioł ofiarny w „sprawie GetBack” prowadzonej przez Prawo i Sprawiedliwość.
Sesję otworzył wiceprezes ODF Marcin Mycielski, a moderatorem był najpierw poseł Śmiszek, a następnie Jakub Kocjan.
Poseł Krzysztof Śmiszek przywitał zgromadzonych gości i nakreślił szerszy kontekst zmian, jakie zachodzą w Polsce, w tym w obszarze praw człowieka. Opisał m.in. sprawę posłanki lewicy Joanny Scheuring-Wielgus, która została pozbawiona immunitetu z powodu zarzutów postawionych przez prokuraturę po jej pokojowym proteście w obronie praw kobiet podczas mszy kościelnej.
Marcin Mycielski powitał gości w imieniu współorganizatora wydarzenia, Fundacji Otwarty Dialog. Swoje wystąpienie rozpoczął od przypomnienia niedawnej misji humanitarnej ODF na Ukrainie, porównując autorytarne mechanizmy stosowane przez Władimira Putina z mechanizmami wprowadzonymi przez koalicję rządzącą w Polsce. Następnie podsumował misję fundacji i przypomniał o pogarszającym się stanie praworządności w Polsce. Przedstawił i podkreślił znaczenie ostatniego raportu przygotowanego przez fundację na temat procesu upolitycznienia prokuratury podczas w Polsce.
Ekspert ds. praworządności Jakub Kocjan pełnił rolę moderatora panelu oraz mówił o politycznym przejmowaniu uczelni i usuwaniu naukowców z przyczyn politycznych. Podkreślił systematyczny problem niewdrażania orzeczeń TSUE i EKPC przez polski rząd. Mówił o sprawie sędziego Żurka, który skutecznie zakwestionował status neosędziów w TSUE, ale sprawę, zgodnie z instrukcjami TSUE, mają rozpatrywać neosędziowie w Sądzie Najwyższym.
Członek zarządu Stowarzyszenia Sędziów „Themis”, sędzia Dominik Czeszkiewicz, opisał swoją sprawę dyscyplinarną, w której został odsunięty od orzekania, a jego wynagrodzenie zostało obniżone za stosowanie się do orzeczeń TSUE. Został on zaatakowany z powodu werdyktu uniewinniającego działaczy z ruchu obywatelskiego Komitetu Obrony Demokracji (KOD). Przypomniał, w jaki sposób niszczy się kariery sędziów, którzy są nieposłuszni władzom, próbując wywrzeć zastraszający efekt na środowisko sędziowskie.
Przedsiębiorca Piotr Osiecki opowiedział o kolejnych etapach swojej sprawy, wskazał na powiązania między stanem praworządności a gotowością do inwestycji oraz wyjaśnił hamujący skutek działań partii rządzącej na przedsiębiorców. Przedstawił unikatowe, przerażające spojrzenie na represje polityczne w środowisku biznesowym w Polsce.
