16 września Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła większością 231 głosów ustawę „O oczyszczeniu władzy” zwaną popularnie ustawą lustracyjną.
Fundacja Otwarty Dialog gratuluje Yehorowi Sobolevovi i Komitetowi Lustracyjnemu Ukrainy sukcesu przy niełatwym przyjęciu ustawy. Z Yehorem Sobolevem zaczęliśmy pracować jeszcze pod koniec Majdanu, a systematycznie od czasu naszej konferencji lustracyjnej, która odbyła się 1 kwietnia 2014 roku w Hotelu Kozackim. Potem zorganizowaliśmy Yehorovi wizyty studyjne i spotkania, zarówno z Dr Pavlem Zackiem w Pradze jak i z wieloma ekspertami z Instytutu Pamięci Narodowej oraz Prokuratury Generalnej i Centralnego Biura Antykorupcyjnego na zaproszenie prezesa IPN.
Od początku kiedy powstał pierwszy projekt ustawy pracowaliśmy nad zbieraniem ekspertyz do tego projektu i przekazywaniem ich Komitetowi Lustracyjnemu oraz zainteresowanym posłom. W ten sposób powstał raport w języku angielskim i rosyjskim podsumowujący te ekspertyzy, ponadto na bieżąco wysyłaliśmy je wszystkim zainteresowanym stronom. Na zaproszenie Yehora Soboleva Agnieszka Piasecka, koordynator projektu lustracyjnego z kijowskiego biura Fundacji Otwarty Dialog, zasiadała aktywnie w grupie roboczej pracującej nad poprawkami do ustawy. W zeszłym tygodniu 11 września we współpracy z USAID FAIR Justice Project zorganizowaliśmy Okrągły Stół podsumowujący prace nad ustawą „O oczyszczeniu władzy” i nad wdrażaniem ustawy „O odnowieniu zaufania do sądów”, na które to wydarzenie oraz na cykl innych spotkań z zainteresowanymi stronami zaprosiliśmy ekspertów zajmujących się tematyką lustracyjną.
Dzięki przekazanym uwagom do ustawy oraz spotkaniom roboczym organizowanym i współorganizowanym przez Fundację projekt został istotnie poprawiony w technicznej części. Eksperci często powtarzali, że procedury muszą zostać jasno opisane a pojęcia prawne jednoznacznie zdefiniowane. Systematyczne przypominanie o tych kwestiach przyniosło efekty w postaci technicznych poprawek naniesionych na projekt ustawy, które skonkretyzowały zastosowane procedury. Ustawa nie jest idealna, ale jest na pewno dla Ukrainy konkretnym początkiem drogi do lustracji.
Koordynator projektu wyraża podziękowania za długie tygodnie ciężkiej pracy i pomoc Radosławowi Petermanowi, zastępcy dyrektora Biura Lustracyjnego IPN, Dr Pavlovi Zackowi, twórcy i pierwszemu prezesowi czeskiego Instytutu Badania Reżimów Totalitarnych, mecenasowi Pawłowi Osikowi z Naczelnej Rady Adwokackiej, profesorowi Romanowi Davidowi, Petrusce Sustrovej, legendzie opozycji czeskiej i współtwórcy czeskiej ustawy lustracyjnej, Giorgi Gotsiridze z Gruzińskiego Stowarzyszenia Młodych Prawników, profesor Teresie Gardockiej ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, Arturowi Bilskiemu z Wydziału Prawa i Administracji UW, oraz Anne Solleilac z Francuskiej Naczelnej Rady Adwokackiej a także Dr Bohdanowi Vitvitskiemu, byłemu śledczemu federalnemu Stanów Zjednoczonych, byłemu asystentowi Prokuratora Generalnego USA oraz Filipowi Cyuńczykowi z Uniwersytetu w Białymstoku. To nie koniec pracy, to dopiero początek. Jeszcze długa i daleka droga we wdrażaniu tego prawa w praktyce w czym Fundacja Otwarty Dialog będzie również aktywnie uczestniczyć.
Na wszystkie pytania związane z projektem lustracyjnym odpowiedzi udziela koordynator projektu Agnieszka Piasecka [email protected].