Dziennikarz ukraińskiej stacji telewizyjnej „1+1” Yevgeniy Agarkov, zajmujący się nagłośnieniem sprawy ukraińskiej pilotki Nadiyi Savchenko, został aresztowany w Rosji pod zarzutem prowadzenia niezgodnej z prawem działalności dziennikarskiej. Sąd obciążył dziennikarza karą pieniężną i postanowił wydalić go z Federacji Rosyjskiej. Pomimo, że decyzję sądu można było wykonać w tym samym dniu, Yevgeniya Agarkova przetrzymywano w areszcie przez kolejne 11 dni. Uczyniono to celowo, aby zastraszyć innych dziennikarzy ukraińskich. W taki sposób strona rosyjska usiłuje nie dopuścić do obiektywnego relacjonowania w środkach masowego przekazu sprawy Nadiyi Savchenko, którą wcześniej również bezprawnie aresztowały rosyjskie organy ścigania.
Dnia 18 lipca 2014 roku Yevgeniy Agarkov został aresztowany przez pracowników Urzędu Federalnej Służby Migracyjnej (УФМС) w m. Woroneż. Dziennikarza aresztowano w hotelu, w którym zakwaterowani zostali dziennikarze stacji telewizyjnej „1+1” – Yevgeniy Agarkov i jego koleżanka. Jak poinformowała koleżanka Yevgeniya, trzech współpracowników kontroli migracyjnej (ich nazwisk nie pamięta) przyszło do hotelu pod pretekstem wylegitymowania ukraińskich dziennikarzy i zaproponowali dziennikarzom, aby ci udali się z nimi do oddziału kontroli migracyjnej. Dziennikarka wróciła do pokoju hotelowego, żeby zadzwonić do ukraińskiego konsula Gennadiya Breskalenki i zapytać, czy rzeczywiście ona i jej kolega powinni jechać do oddziału. W trakcie jej rozmowy z ukraińskim konsulem, współpracownicy kontroli migracyjnej aresztowali i zabrali Yevgeniya Agarkova.
W tym samym dniu w Centralnym Sądzie Rejonowym dla m. Woroneża odbyło się posiedzenie sądu, któremu przewodniczył sędzia Viktor Artamonov. Yevgeniy Agarkov usłyszał zarzut prowadzenia działalności dziennikarskiej na terenie Federacji Rosyjskiej bez akredytacji. Według prokuratora, Yevgeniy Agarkov popełnił przestępstwo polegające na tym, iż „poprzez transmisję wideo dla stacji telewizyjnej „1+1” podał informację o przyjeździe konsula i przetrzymywaniu obywatelki Ukrainy (Nadiyi Savchenko – przyp. red.) w areszcie śledczym w m. Woroneż. Sąd uznał ukraińskiego dziennikarza za winnego dopuszczenia się wykroczenia administracyjnego z art. 18.10 ust. 1 Kodeksu Wykroczeń Administracyjnych Federacji Rosyjskiej i nałożył na dziennikarza karę pieniężną w wysokości 2 tys. rubli (około 40 euro), a także postanowił wydalić go z terytorium Rosji.
Sąd wydał także decyzję o umieszczeniu Yevgeniya Agarkova w specjalnym zakładzie dla tymczasowo aresztowanych obywateli państw obcych Urzędu Federalnej Służby Migracyjnej Rosji dla obwodu woroneskiego (zakład oddalony jest od Woroneża o ok. 160 km) do czasu wykonania wydalenia administracyjnego. Warto zauważyć, iż podczas ogłaszania postanowienia sądu, Yevgeniy Agarkov oświadczył, iż posiada bilet powrotny do Ukrainy i że może, po opłaceniu grzywny, niezwłocznie opuścić teren Federacji Rosyjskiej. W odpowiedzi sędzia stwierdził, że decyzja została już wydana.
W związku z aresztowaniem Yevgeniya Agarkova konsul Ukrainy w Rosji, Gennadiy Breskalenko zwrócił się do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rosji z prośbą o zwolnienie dziennikarza na jego odpowiedzialność, jednak rosyjski resort odmówił wykonania prośby konsula.
Stacja telewizyjna „1+1” otrzymała informacje z Federalnej Służby Migracyjnej FR, że Yevgeniy Agarkov ma 10 dni na odwołanie się od postanowienia sądu, dlatego też do końca tego terminu nikt dziennikarza z aresztu śledczego nie wypuści.
Zdaniem rosyjskiego adwokata Marka Feigina, obrońcy ukraińskiego pilota Nadiyi Savchenko, takie działania Federalnej Służby Migracyjnej Rosji są sprzeczne z prawem, ponieważ w postanowieniu sądu nie ma wzmianki o konieczności przetrzymywania ukraińskiego dziennikarza w areszcie śledczym.
Za radą Marka Feigina, Yevgeniy Agarkov w dniu 19 lipca 2014 roku skierował oświadczenia do Kierownika UFSM dla obwodu woroneskiego, Konstantina Shramova, do Centralnego Sądu Rejonowego dla miasta Woroneż oraz do ukraińskiego konsula, w których poinformował, że rezygnuje z prawa do odwołania się od postanowienia sądu, i zwrócił się z wnioskiem o zezwolenie na jego natychmiastowy powrót do Ukrainy.
Przez 11 dni ukraiński dziennikarz był przetrzymywany w specjalnym areszcie dla cudzoziemców w UFSM dla obwodu woroneskiego. Pomimo że jego cela była przewidziana na 6 osób, Yevgeniy był przetrzymywany w niej sam. Była to forma nacisku psychicznego na dziennikarza. Urzędnik imigracyjny, który w tym okresie odwiedził Yevgeniya Agarkova, powiedział bez ogródek, że jego aresztowanie administracyjne było zaplanowanym działaniem rosyjskich służb specjalnych.
W dniu 30.07.2014 r. Yevgeniy Agarkov został zwolniony z aresztu i wydalony z Federacji Rosyjskiej. Podczas przekraczania granicy państwowej, funkcjonariusze FSB Rosji przez prawie 2 godziny przetrzymywali go w punkcie kontrolnym pod pretekstem kontroli służbowej. Teraz Yevgeniy Agarkov ma zakaz wjazdu na terytorium Federacji Rosyjskiej przez okres 3 do 5 lat.
Fundacja „Otwarty Dialog” uważa, że areszt ukraińskiego dziennikarza jest zamierzoną akcją rosyjskich organów ścigania, której celem jest niedopuszczenie do obiektywnego relacjonowania w mediach sprawy ukraińskiego żołnierza Nadiyi Savchenko. W taki oto sposób strona rosyjska udowodniła, ze za prowadzenie działalności dziennikarskiej (w tym również za prowadzenie śledztw dziennikarskich) na terytorium Federacji Rosyjskiej ukraińscy dziennikarze spodziewać się mogą represji, w tym nawet pozbawienia wolności.
Fundacja „Otwarty Dialog” potępia działania UFSM Rosji oraz wyrok sądu rosyjskiego w sprawie Yevgeniya Agarkova. Apelujemy do OBWE, ONZ i rządów państw europejskich, aby publicznie sprzeciwiły się tak niegodziwemu traktowaniu zagranicznych dziennikarzy, prowadzących działalność zawodową na terenie Federacji Rosyjskiej.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:
Andriy Osavoliyk – andriy.osavoliyk@odfoundation.eu
Lyudmyla Kozlovska – lyudmylakozlovska@odfoundation.eu
Fundacja „Otwarty Dialog”