15 maja 2013 r. podczas wspólnej debaty w Collegium Civitas przedstawiciele świata nauki, polityki i mediów oraz reprezentanci organizacji pozarządowych zastanawiali się nad kształtem współpracy Europy z Kazachstanem oraz znaczeniem zagranicznego doradztwa w drodze państwa autorytarnego do demokracji.
15 maja Collegium Civitas było gospodarzem debaty na temat obecnej sytuacji Kazachstanu. Kluczowa republika Azji Centralnej i trzecia gospodarka obszaru WNP to kraj budzący duże emocje. Pomimo oficjalnych deklaracji i licznych zobowiązań międzynarodowych, Kazachstan nie respektuje podstawowych praw człowieka i obywatela. Represjom poddawani są działacze opozycyjni, organizacje pozarządowe i nieliczne, niezależne od władzy media. Bez odpowiedzi pozostaje także pytanie o losy kraju po spodziewanym odejściu schorowanego prezydenta Nazarbajewa. Jednocześnie, rozwijają się kontakty gospodarcze pomiędzy naszymi krajami, a intensywną promocję Kazachstanu prowadzi ambasador Yerik Utembayev, polskie Ministerstwo Gospodarki i Związek Województw RP. 16 maja z oficjalną wizytą w Polsce miał przebywać premier Kazachstanu Serik Akhmetov, jednakże jego wizyta została w ostatniej chwili odwołana – oficjalnie z powodu „sytuacji wewnętrznej”.
Spotkanie, prowadzone przez Ludwikę Włodek rozpoczęło się od panelu poświęconego doradzaniu państwu, w którym rządy sprawowane są w sposób dyktatorski. Otworzył je pokaz dwóch materiałów wideo, które w kontrastowy sposób przedstawiały sytuację w Kazachstanie. W pierwszym z nich Tony Blair i Aleksander Kwaśniewski, na co dzień piastujący funkcje doradców prezydenta Nursułtana Nazarbajewa, przedstawiali Kazachstan w bardzo pozytywnym świetle, jako wiodącą gospodarkę i lidera reform w regionie.
W opozycji do tego obrazu stanęły amatorskie relacje wideo pokazujące krwawą pacyfikację pokojowego strajku pracowników sektora naftowego w mieście Zhanaozen (Żanaozen), w grudniu 2011 roku. Goście: poseł Marcin Święcicki, prof. Zbigniew Lasocik – dyrektor Ośrodka Badań Handlu Ludźmi UW oraz dr Julian Pańkow – zastępca kierownika Katedry Stosunków Międzynarodowych Collegium Civitas, przedstawili różne opinie o tym, czy i w jaki sposób świat zachodni może wywierać wpływ na sytuację wewnętrzną w Kazachstanie.
W drugim panelu o konieczności i optymalnym kształcie relacji Kazachstanu z Europą mówili dr adw. Monika Strus-Wołos z Naczelnej Rady Adwokackiej (szefowa misji obserwacyjnej NRA w Kazachstanie), Lyudmyla Kozlovska, Prezes Fundacji Otwarty Dialog, Muratbek Ketebayev, działacz obywatelski z Kazachstanu, założyciel fundacji Civic Activity, członek kierownictwa zdelegalizowanej partii Alga! oraz Michał Potocki z Dziennika Gazety Prawnej.
Paneliści zgodzili się, że kluczowym czynnikiem poprawiającym swobody obywatelskie,
a jednocześnie długofalowo wzmacniającym biznes, w tym inwestycje zagraniczne, jest wprowadzanie rządów prawa w miejsce obecnego systemu opartego na korupcji, nepotyzmie i prymacie arbitralnie formułowanej woli politycznej ponad prawem.
Debata spotkała się z żywym zainteresowaniem środowiska akademickiego, reprezentantów środowiska prawniczego, a także studentów, w tym licznego grona kazachskiej młodzieży studiującej w Polsce.
Współorganizatorem wydarzenia była Fundacja Otwarty Dialog.
