Kazachski obrońca praw człowieka i więzień polityczny Vadim Kuramshin został laureatem międzynarodowej nagrody imienia Ludovica Trarieux za 2013 rok. Nagroda ta jest wręczana każdego roku aktywistom obywatelskim i adwokatom, zajmującym się obroną praw człowieka. Skazany na na długą karę więzienia Vadim Kuramshin nadal obawia się o swoje bezpieczeństwo i prosi o przeniesienie go do innej kolonii.
Decyzja o przyznaniu Vadimovi Kuramshinovi nagrody imienia Ludovica Trarieux została podjęta 20.06.2013 przez specjalne jury, składające się z 29 europejskich adwokatów pod przewodnictwem Bertranda Favreau. Nagroda powstała w 1984 roku i została nazwana na cześć francuskiego adwokata i działacza politycznego Ludovica Trarieux – założyciela Ligi Praw Człowieka i Obywatela. Pierwszym laureatem nagrody został Nelson Mandela.
Obecnie Vadim Kuramshin przebywa w więzieniu. Oskarżony o próbę wymuszenia łapówki został skazany 07.12.2012 przez sąd na karę 12 lat więzienia o zaostrzonym rygorzeoraz konfiskatę mienia. Poprzednia ława przysięgłych uniewinniła Vadima Kuramshina, jednak decyzją sądu instancji apelacyjnej sprawa została skierowana do ponownego rozpatrzenia. Vadim Kuramshin został ponownie aresztowany we wrześniu 2012 roku, wkrótce po jego powrocie z Konferencji OBWE dotyczącej wymiaru ludzkiego w Warszawie. Procesowi Kuramshina towarzyszyły liczne przypadki łamania prawa. Zdaniem obrońców praw człowieka, Vadim Kuramshin jest więźniem sumienia i został skazany z powodu prowadzenia aktywnej działalności w dziedzinie obrony praw człowieka. W rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej Kazachstanu z 18.04.2013 ściganie karne Vadima Kuramshina zostało nazwane politycznie motywowanym.
W Kazachstanie Vadim Kuramshin jest znany, przede wszystkim ze swojej aktywnej działalności na rzecz obrony praw więźniów. To dzięki niemu szeroka rzesza społeczeństwa dowiedziała się o licznych przypadkach okrutnego traktowania więźniów w miejscach odosobnienia w Kazachstanie. Kazachscy działacze społeczni i obrońcy praw człowieka wpisali go na listę współczesnych więźniów politycznych Kazachstanu (na liście znaleźli się także Aron Atabek, Vladimir Kozlov, Aleksander Kharlamov, Roza Tuletayeva, Maksat Dosmagambetov). W maju 2013 roku nazwisko Vadima Kuramshina znalazło się wśród laureatów nagrody „Svoboda”, wręczanej corocznie osobom, które wniosły istotny wkład w rozwój demokracji i obrony ogólnoludzkich praw i swobód w Kazachstanie.
Karę więzienia Vadim Kuramshin odbywa w kolonii o zaostrzonym rygorze ЕС 164/4 w osadzie Gornyi (obwód północnokazachstański). Działając w sferze obrony praw człowieka, Kuramshin niejednokrotnie podnosił kwestię łamania praw więźniów odbywających karę w tej kolonii. W związku z tym istnieją obawy, że pobyt w kolonii ЕС 164/4 stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia Vadima Kuramshina. 12.03.2013 grupa międzynarodowych organizacji (Open Dialogue Foundation, Front Line Defenders, Human Rights Monitoring Institute, Reporters Without Borders, Civil Rights Defenders, Campaign Kazakhstan) wystosowała list do Nursultana Nazarbayeva, w którym zaapelowała o ponowne rozpatrzenie decyzji dotyczącej umieszczenia Vadima Kuramshina w kolonii poprawczej ЕС 164/4.
26.06.2013 poinformowano, że deputowana izby niższej parlamentu RK Aygul Solovyeva wspólnie z przewodniczącym Społecznej Komisji Obserwacyjnej dla obwodu północnokazachstańskiego Yevgeniyem Golendukhinem odwiedziła Vadima Kuramshina w kolonii. Podczas tego spotkania obrońca praw człowieka wyraził życzenie przeniesienia go do innej kolonii o zaostrzonym rygorze, znajdującej się w osadzie Arshaly niedaleko od Astany. Obrońca praw człowieka uważa, że tam będzie o wiele bardziej bezpieczny niż w obecnej kolonii. Ponadto, krewnym i bliskim Kuramshina było by znaczniej bliżej tam dojeżdżać. Wcześniej Vadim Kuramshin prosił także o umożliwienie mu skorzystania z prawa do rozmowy telefonicznej, aby mógł się skontaktować z adwokatem (zgodnie ze surowymi warunkami odbywania kary, na przeprowadzenie rozmowy telefonicznej zezwala się w wyjątkowych sytuacjach). Naczelnik kolonii Baytasov V.O. wyjaśnił, że Vadim Kuramszin miał już kiedyś okazję do skorzystania z prawa do rozmowy telefonicznej.
Olga Koltunova, matka Vadima Kuramshina poinformowała, że ostatni raz spotkała się z synem podczas krótkiego widzenia 10.06.2013. Nie skarżył się wówczas szczególnie na zdrowie i prześladowanie ze strony administracji, poinformował tylko, że w celi jest bardzo zimno, a administracja z niezrozumiałych powodów nie pozwala na przekazanie mu ciepłych rzeczy, które zostały przesłane przez bliskich i krewnych.
Wbrew przyjętemu wcześniej przez sąd przysięgłych wyrokowi uniewinniającemu, kazachski sąd wydał niewspółmiernie surowy wyrok dla Vadima Kuramshina. Istnieją wszelkie podstawy, aby przypuszczać, że w ten oto sposób władze policzyły się z niewygodnym obrońcą praw człowieka. Podobne metody usuwania politycznych oponentów są sprzeczne z zasadami supremacji prawa i międzynarodowymi zobowiązaniami w sferze obrony praw człowieka, które wziął na siebie Kazachstan. Apelujemy do międzynarodowych organizacji praw człowieka o monitorowanie sytuacji przestrzegania praw Vadima Kuramshina w kolonii i prowadzenie dalszych działań mających za cel jego uwolnienie.
Fundacja „Otwarty Dialog” z zadowoleniem wita fakt przyznania Vadimovi Kuramshinovi nagrody imienia Ludovica Trarieux, który świadczy o uznaniu jego wkładu w obronę praw człowieka w Kazachstanie. Zwracamy się do Komitetu Służby Wykonania Kary (KSWK) przy MSW Republiki Kazachstanu z apelem o rozpatrzenie możliwości przeniesienia Vadima Kuramshina z kolonii ЕС 164/4, gdzie nie nie może się czuć bezpiecznie, do innej kolonii o analogicznym rygorze.
Wszystkie osoby zainteresowane udzieleniem pomocy mogą udzielić poparcia dla naszych apeli wysyłając swoje zapytania pod następujące adresy:
- Republikańska instytucja państwowa „Placówka ЕС-164/4» KSWK MSW RK – obwód północnokazachstański, rejon yesilskiy , wieś Gornoye, tel. +7 71543-3-14-03, e-mail: [email protected]. Naczelnik placówki – Baytasov V.О.
- Pełnomocnik do spraw praw człowieka w Republice Kazachstanu Askar Shakirov – 010000, Astana. Lewy Brzeg, Dom Ministerstw, wejście Nr 15; e-mail: [email protected], fax: +7 (7172) 740548.