W związku z artykułem „Lobbyści oligarchy”, autorstwa W. Batera i M. Jarkowca, opublikowanym w tygodniku „Wprost” – nr 7/1615 2014, Fundacja Otwarty Dialog czuje się w obowiązku wobec swoich darczyńców i grantodawców, a także wszystkich osób i podmiotów zaangażowanych w obronę praw człowieka, demokracji i rządów prawa, do złożenia poniższego oświadczenia.
Jesteśmy wdzięczni mediom w Polsce i w Europie, które przekazują informacje o trudnej sytuacji opozycji, społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów w Kazachstanie. Uważamy, że poszerzanie wiedzy o sytuacji w tym kraju przyczynia się po poprawy stanu respektowania praw człowieka i sytuacji osób represjonowanych. Tym bardziej ubolewamy, że materiał ”Lobbyści oligarchy” w naszej ocenie nie służy wspieraniu środowisk walczących o prawa człowieka, demokrację i rządy prawa, lecz powiela naszym zdaniem typowe zarzuty rozpowszechniane przez oficjalną propagandę władz Kazachstanu. Artykuły takie jak „Lobbyści oligarchy” stanowią dla nas potwierdzenie skuteczności działań Fundacji Otwarty Dialog, często bezkompromisowych, a przez to szczególnie niewygodnych dla władz i służb dyplomatycznych krajów takich jak Kazachstan, Rosja i Ukraina.
Fundacja Otwarty Dialog jest niezależną organizacją pozarządową, której celami statutowymi są obrona praw człowieka oraz wspieranie demokracji i rządów prawa na obszarze postsowieckim.
Fundacja realizuje swoje cele poprzez organizację misji obserwacyjnych, w tym obserwacji wyborczych i monitorowanie stanu przestrzegania praw człowieka w krajach WNP, na bazie których są tworzone raporty i sprawozdania dystrybuowane następnie wśród instytucji UE, OBWE i innych organizacji międzynarodowych, resortów spraw zagranicznych i parlamentów krajów UE, ośrodków analitycznych i mediów. Ich rzetelność nigdy nie została podważona.
Obok działalności obserwacyjnej i analitycznej, Fundacja prowadzi aktywne działania we współpracy z parlamentarzystami zaangażowanymi w sprawy zagraniczne, prawa człowieka i relacje z krajami WNP, w celu wsparcia procesów demokratyzacji i liberalizacji polityki wewnętrznej na obszarze postsowieckim. Do istotnych obszarów działalności Fundacji należą także programy wsparcia więźniów i uchodźców politycznych.
Szczególną uwagę Fundacja skupia na największych krajach Wspólnoty Niepodległych Państw: Rosji, Ukrainie i Kazachstanie.
Fundacja jest finansowana z darowizn i grantów pochodzących od osób prywatnych, firm i instytucji, zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Fundacja otrzymywała dotychczas wsparcie materialne i finansowe m.in. od miasta Lublin, Funduszu Wyszehradzkiego, Foundation for Democracy, Kasparov Chess Foundation Europe, Goethe Institut, Gazety Wyborczej, Instytutu Teatralnego i polskiego Ministerstwa Kultury. Fundacja prowadzi także zbiórki publiczne na podstawie zezwoleń udzielanych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
Sprawozdania finansowe i merytoryczne z działalności Fundacji są składane do polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i dostępne na stronach internetowych Fundacji w poszanowaniu obowiązujących przepisów prawa.
Dziękujemy wszystkim, którzy słowem i wsparciem materialnym pomagają nam realizować nasze cele.
Fundacja przykłada dużą wagę do informowania o prowadzonych działaniach z wykorzystaniem zarówno tradycyjnych, jak i elektronicznych kanałów komunikacji (strona internetowa, profile w mediach społecznościowych w serwisach Facebook i Twitter, newslettery). Fundacja regularnie spotyka się z przedstawicielami resortu spraw zagranicznych, dyplomatami oraz organizuje konferencje, seminaria i uczestniczy w pracach parlamentarnych komisji spraw zagranicznych, praw człowieka i grup współpracy bilateralnej (m. in. poprzez udział w wysłuchaniach publicznych) w krajach UE.
Fundacja Otwarty Dialog w ramach działań prowadzonych na rzecz uchodźców politycznych zajmuje się m. in. przypadkiem Mukhtara Ablyazova. Motywem naszego zaangażowania są grożące mu, w przypadku ekstradycji do Rosji, Ukrainy bądź Kazachstanu, nieludzkie traktowanie i tortury, stanowiące zagrożenie dla jego zdrowia i życia. Ryzyko to potwierdzają liczne raporty (a także wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka) dotyczące funkcjonowania szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości i systemów penitencjarnych w tych krajach. Ocena posiadanych przez nas informacji utwierdza nas w przekonaniu, że Mukhtar Ablyazov jest ściągany z przyczyn politycznych, ze względu na pozostawanie w opozycji do prezydenta Nazarbajewa oraz wsparcie udzielane partiom opozycyjnym i niezależnym mediom w Kazachstanie.
Fundacja nie ocenia zasadności stawianych wobec niego zarzutów. Jesteśmy jednakże przekonani, że na Ukrainie, w Rosji, czy też Kazachstanie nie może on liczyć na sprawiedliwy proces.
Pierwszy kontakt Fundacji Otwarty Dialog z Mukhtarem Ablyazovem miał miejsce w maju 2013 r., po nagłym zatrzymaniu we Włoszech i deportacji do Kazachstanu jego żony Almy Shalabayevej oraz ich córki Aluy. Z uwagi na dotychczasowe zaangażowanie Fundacji na rzecz osób prześladowanych z przyczyn politycznych w Kazachstanie, Ablyazov zwrócił się do nas z prośbą o pomoc. Wcześniej starania Fundacji przyczyniły się m. in. do odzyskania wolności przez Igora Vinyavsky’ego, Natalię Sokolovą i Bolata Atabayeva. Podjęte przez nas działania doprowadziły do nagłośnienia skandalu związanego z nielegalną deportacją żony i córki Mukhtara Ablyazova, a zwrócenie uwagi na liczne i fundamentalne naruszenia prawa, doprowadziło do anulowania decyzji o deportacji przez włoski rząd, a w dalszej konsekwencji do powrotu Almy i Aluy do Europy.
Stoimy na stanowisku, że kontrowersje towarzyszące poszczególnym sprawom i osobom nie mogą stanowić dla nas decydującego kryterium, dla którego odmówilibyśmy pomocy ludziom i organizacjom, które ich potrzebują, i które się o nią zwracają. W sprawach, które uważamy za słuszne, zgodnie z dewizą zawartą w naszej nazwie, jesteśmy otwarci żeby rozmawiać z każdym i starać się pomóc każdemu. Nawet jeśli ta nieostrożność oznacza to dla nas konieczność stawienia czoła bezpardonowym atakom godzącym w naszą reputację. Taką, fundamentalną dla nas sprawą, jest prawo do ochrony przed prześladowaniami i wsparcie na rzecz demokratyzacji i rządów prawa. W obrazowym ujęciu – nikt nie jest dla nas trędowaty.
W pełni podzielamy stanowisko polskiego MSZ, zgodnie z którym:
“Ministerstwo Spraw Zagranicznych potępia wszelkie przypadki łamania praw człowieka. Ochrona praw człowieka, a także wsparcie rozwoju społeczeństw obywatelskich są jednym z istotnych kierunków polityki zagranicznej Polski.
MSZ zajmuje krytyczne stanowisko wobec działań władz Republiki Kazachstanu zmierzających do ekstradycji politycznych przeciwników reżimu. Jesteśmy przeciwni wykorzystaniu międzynarodowego listu gończego do walki politycznej”
Pragniemy podkreślić, że Fundacja Otwarty Dialog nigdy nie ograniczała się do współpracy z przedstawicielami wybranej opcji politycznej w Kazachstanie, czy jakimkolwiek innym kraju, w którym prowadzi działania. Nigdy nie sugerowaliśmy nikomu prowadzenia dialogu wyłącznie z określoną partią, czy środowiskiem w Kazachstanie. Zgodnie z przyświecającą nam ideą wysyłani przez nas obserwatorzy spotykali się w Kazachstanie z przedstawicielami zarówno administracji rządowej, partii rządzącej, jak również szerokiego spektrum partii opozycyjnych, organizacji pozarządowych i mediów. Nie odmawiamy pomocy nikomu, którego prawa obywatelskie są naruszane. Ograniczeniami pozostają zazwyczaj tylko czas, zasoby ludzkie i finansowe.
W związku z naruszeniem w naszej ocenie dobrego imienia Fundacji Otwarty Dialog i jej przedstawicieli zwracamy się do tygodnika Wprost o zamieszczenie następujących sprostowań:
- Fundacja Otwarty Dialog nie otrzymywała dotychczas (w tym w latach 2009-2010) żadnego wsparcia finansowego ze strony Mukhtara Ablyazova, jak również od wymienianej w artykule ukraińskiej spółki Nowe Horyzonty Consulting, będącej prywatną inicjatywą Ivana Sherstyuka.
- Fundacja w roku 2009 nie prowadziła działalności. W grudniu 2009 roku został podpisany akt notarialny, wpis do KRS nastąpił w kwietniu 2010 roku. Działalność statutowa została rozpoczęta w maju 2010 r. Działania Fundacji Otwarty Dialog są prowadzone w oparciu o statut Fundacji, a ich podsumowanie zawiera Raport za rok 2010 dostępny na stronie www.odfoundation.eu. Stwierdzenie, że Fundacja Otwarty Dialog jest „maszyną lobbingową Mukhtara Ablyazova” godzi w niezależność Fundacji i jest w świetle powyższych faktów całkowicie nieuprawnione.
- Bartosz Kramek, Przewodniczący Rady i prokurent Fundacji, zanim rozpoczął współpracę z Fundacją Otwarty Dialog zajmował się zawodowo m. in. relacjami inwestorskimi, uczestnicząc we wprowadzaniu firm na rynek kapitałowy oraz doradztwem gospodarczym. Jego klientami były fundusze inwestycyjne i spółki giełdowe inwestujące na rynkach wschodnich (m. in. w sektorze wydobywczym), w tym również w Kazachstanie.
Informujemy również, że cytowany w przedmiotowym artykule kazachski opozycjonista Amirzhan Kosanov zdecydowanie zdementował, że kiedykolwiek wypowiadał się dla tygodnika Wprost w sprawie jego współpracy z partią Alga!
Pełnomocnikiem prawnym Fundacji Otwarty Dialog w powyższej sprawie jest radca prawny Jacek Świeca.
W celu otrzymania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:
Tomasz Czuwara, Fundacja Otwarty Dialog, +48 534 6790 800, [email protected]