22.10.2013 w Sądzie Obwodowym w Karagandzie odbędzie się rozprawa apelacyjna w sprawie kazachskiej obrończyni praw człowieka Zinaidy Mukhortovej, skierowanej przez sąd na przymusową hospitalizację. Obecność na rozprawie niezależnych obserwatorów z ramienia UE i OBWE jest niezwykle ważna w związku z coraz częstszą praktyką wykorzystywania psychiatrii represyjnej jako metody w walce w odmiennością poglądów w Kazachstanie.
Adres Sądu Obwodowego w Karagandzie: 100000, Karaganda, prospekt Bukhar Zhyrau 37. Tel. +7 7212 42 40 61. Godzina rozpoczęcia rozprawy – 15:00 według czasu miejscowego.
Obrończyni praw człowieka z miasta Balkhash (obwód karagandyjski) Zinaida Mukhortova 09.08.2013 została pod przymusem hospitalizowana w miejscowej poradni psychiatryczno-neurologicznej z diagnozą „chroniczne zaburzenia urojeniowe”. 20.08.2013 Sąd Miejski w Balkhash wydał postanowienie o przymusowym hospitalizowaniu Zinaidy Mukhortovej. Obrończyni praw człowieka zaskarżyła to postanowienie. 22.10.2013 Sąd Obwodowy w Karagandzie rozpatrzy jej apelację.
Obecnie obrończyni praw człowieka przechodzi badania psychiatryczne w Medycznym Centrum Problemów Zdrowia Psychicznego w Astanie. Taką decyzję podjęła prokuratura w Balkhash, aby wykluczyć sprzeczności tkwiące w opiniach psychiatrycznych, wydanych przez dwie państwowe placówki. 02.09.2013 Komitet Kontroli Działalności Medycznej i Farmaceutycznej doszedł do wniosku, że nie ma potrzeby przetrzymywania Zinaidy Mukhortovej na przymusowym leczeniu stacjonarnym. Jednak po tygodniu, 09.09.2013, lekarze z obwodowej poradni psychiatryczno-neurologicznej w Karagandzie przeprowadzili badanie obrończyni praw człowieka i wydali opinię, że wymaga ona przymusowego leczenia.
Początek prześladowań Zinaidy Mukhortovej zbiega się w czasie z rozpoczęciem konfliktu pomiędzy nią a deputowanym izby niższej parlamentu Yerlanem Nigmatulinem. 30.07.2009 obrończyni praw człowieka zarzuciła deputowanemu, że wykorzystując swoje wysokie stanowisko służbowe, wywierał presję na sąd, aby ten podjął decyzje korzystne dla Nigmatulina. W efekcie 05.08.2010 sąd uznał Zinaidę Mukhortovą winną złożenia fałszywego doniesienia. Zwolniono ją z odpowiedzialności karnej i na podstawie sądowej opinii psychiatrycznej z 07.07.2010 skierowano na przymusowe leczenie. 22.09.2011 po otrzymaniu opinii specjalnej komisji stwierdzającej, że stan psychiczny kobiety nie budzi obaw, i może ona odbywać leczenie psychiatryczne zgodnie z miejscem zamieszkania, Zinaida Mukhortova została zwolniona. Następnego dnia obrończyni praw człowieka zgłosiła się do miejscowej kliniki psychiatrycznej, lecz lekarze odmówili jej zarejestrowania, powołując się na to, iż „nie ma żadnej diagnozy”. 31.01.2012 Sąd Najwyższy uchylił wyrok wobec Zinaidy Mukhortovej oskarżonej o złożenie fałszywego doniesienia. Obrończyni praw człowieka została zwolniona ze stosowania przymusowych środków o chаrakterze medycznym.
Przymusowe leczenie psychiatryczne Zinaidy Mukhortovej, to skutek prowadzonej przez nią działalności w charakterze adwokata i obrońcy praw człowieka – takiego zdania są przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i europejskich organizacji prawniczych. Apelujemy do misji dyplomatycznych UE, USA i OBWE w Kazachstanie o skierowanie swoich przedstawicieli w charakterze obserwatorów na posiedzenie apelacyjne w sprawie Zinaidy Mukhortovej. Władze Kazachstanu powinny wziąć pod uwagę możliwość występowania wątpliwych podstaw i polityczny podtekst postanowienia o przymusowym leczeniu psychiatrycznym Zinaidy Mukhortovej, jak również zagwarantować wszystkim obrońcom praw człowieka w kraju, możliwość prowadzenia przez nich legalnej działalności, bez obaw stosowania represji i ograniczeń, w tym prześladowania przez sąd.
