Prokuratorzy złagodzili zarzuty dla Askara Moldasheva, brata Daniyara Moldasheva, wydawcy gazety „Golos Respubliki”. Funkcjonariusze Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego w dalszym ciągu naciskają na Askara Moldasheva, chcąc zmusić go do ujawnienia źródeł informacji i finansowania gazety „Golos Respubliki”.
Askar Moldashev został zatrzymany 31.10.2012 przez funkcjonariuszy Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego (KBN). W trakcie zatrzymania doszło do rażących nadużyć procesowych, zaś przebieg postępowania przygotowawczego spowodował, że zaczęto przypuszczać, iż dowody zostały sfabrykowane przez KBN. Zdaniem Askara Moldasheva i jego żony, narkotyki zostały mu podrzucone przez funkcjonariuszy KBN, którzy je wykorzystali, jako podstawę do wszczęcia postępowania karnego.
W dniu 14.01.2013, w Wyspecjalizowanym Międzyrejonowym Sądzie Karnym w Almaty przy drzwiach zamkniętych, odbyło się posiedzenie w sprawie Askara Moldasheva. Jak poinformował Fundację „Otwarty Dialog” dziennikarz Andrey Tsukanov, prokurator Aydos Tolepbergenov zrezygnował z pierwotnego zarzutu z art. 259, cz. 3, punkt „b” Kodeksu Karnego RK („posiadanie narkotyków w szczególnie dużej ilości z zamiarem ich zbycia”). Artykuł ten przewiduje od 10 do 15 lat pozbawienia wolności oraz konfiskatę mienia. Zamiast tego prokurator zaproponował złagodzenie zarzutów. Oskarżenie nie potrafiło podczas rozprawy przedstawić podstaw takiej decyzji. W efekcie, sędzia Yertogran Sadvakasov postanowił zwrócić akta prokuratorowi rejonu bostandykskiego w celu złagodzenia zarzutów.
Wkrótce 29.01.2013 okazało się, że prokurator rejonu bostandykskiego przepisał akt oskarżenia przeciwko Askarowi Moldashevowi, przedstawiając mu łagodniejszy zarzut z artykułu 259 cz. 1-1 Kodeksu Karnego („posiadanie narkotyków w szczególnie dużej ilości bez zamiaru ich zbycia”). Artykuł ten przewiduje karę od 3 do 7 lat pozbawienia wolności. Sprawa została przekazana zgodnie z właściwością do Bostandykskiego Sądu Rejonowego w Almaty.
W ten sposób postępowanie w sprawie Askara Moldasheva rozpoczęło się od nowa. W dniu 05.02.2013 w Bostandykskim Sądzie Rejonowym w Almaty przy drzwiach zamkniętych odbyło się nowe przesłuchanie wstępne. Adwokat Inessa Kiseleva oświadczyła, że ma zamiar wystąpić z wnioskiem o zwrócenie sprawy w celu ponownego jej zbadania, w związku z rażącym nadużyciami procesowymi ze strony organów śledczych. Sędzia Yelena Kvan poleciła prokuratorom, aby zwrócili uwagę na ten wniosek. Termin rozprawy głównej został wyznaczony na 18.02.2013. Proces sądowy będzie jawny.
Równocześnie zostały stwierdzone nowe fakty szantażu i gróźb ze strony KBN wobec Askara Moldasheva. W dniu 24.01.2013 Askar Moldashev napisał z aresztu śledczego list do swoich przyjaciół i bliskich. W liście poinformował, że 23.01.2013 został wezwany na kolejną rozmowę z funkcjonariuszem KBN o imieniu „Arman”. Mężczyzna radził Askarowi Moldashevowi, aby ten wskazał źródła informacji i finansowania gazety „Golos Respubliki”, proponując w zamian skrócenie kary więzienia. To była już trzecia rozmowa, jaką z Askarem Moldashevem przeprowadzili funkcjonariusze KBN. Podczas poprzednich spotkań funkcjonariusze KBN Nurzhan, Zhangazy Zhilkibayev i Baurzhan Kainbayev również proponowali Askarowi Moldashevowi przekazywanie informacji na temat gazety „Golos Respubliki” oraz namówienie swojego brata Daniyara do podjęcia współpracy ze służbami specjalnymi. W przeciwnym wypadku, pracownicy struktur siłowych grozili, że „zniszczą życie bliskim” Askara Moldasheva.
Podobnie jak wcześniej, Askar Moldashev odmawia podjęcia współpracy z KBN, lecz obawia się o bezpieczeństwo swoich bliskich – brata Daniyara i ciężarnej żony Tatyany, która została zmuszona do opuszczenia kraju. Askar Moldashev apeluje o zapewnienie ochrony dla swojego brata i dziennikarzy gazety „Golos Respubliki”, „Vzglyad”, kanału telewizyjnego „stan.tv” i „K+” przed ewentualnymi prowokacjami.
Działalność Daniyara Moldasheva jako wydawcy gazety „Golos Respubliki” w ciągu ostatnich trzech lat stała się powodem do wywierania nacisku i prześladowania jego samego oraz jego rodziny. Stosowano różne formy: pobicie, podsłuch rozmów telefonicznych, oskarżenie o terroryzm. W swoim liście Askar Moldashev stwierdza: „system prawny w kraju jest nieuleczalnie chory i jest wykonawcą politycznej woli organu, stojącego ponad prawem. Jak się domyślacie, chodzi o Komitet Bezpieczeństwa Narodowego”.
Wyżej wymienione nadużycia, których dopuszczono się w trakcie podstępowania przygotowawczego, pierwsze rozprawy w sądzie, między innymi uznanie przez oskarżenie faktu braku podstaw prawnych dla ścigania karnego oraz nieustanne groźby ze strony KBN, świadczą o politycznych motywach sprawy Askara Moldasheva.
Fundacja „Otwarty Dialog” apeluje do:
- Bostandykskiego Sądu Rejonowego w Almaty, aby zgodnie z art. 24 Kodeksu Postępowania Karnego Republiki Kazachstanu, zapewnił pełnię, wszechstronność i obiektywizm rozpatrzenia sprawy, a także wziął pod uwagę rażące nadużycia procesowe ze strony śledczych.
- Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego, aby zaprzestał praktyk zastraszania i kierowania gróźb pod adresem Askara Moldasheva, a także wykorzystywania przepisów karnych do walki z niezależnymi mediami.
Wobec zdelegalizowania środków masowego przekazu (gazet „Vzglyad”, „Respublika jako jednego wspólnego środka masowego przekazu”, portalu „stan.tv”, kanału telewizyjnego „K+”) oskarżonych o ekstremizm, nie wolno dopuścić, aby władza stawała na przeszkodzie w działaniu niezależnych dziennikarzy i organizowała przeciwko nim prowokacje.
Zwracamy się do wszystkich organizacji broniących praw człowieka oraz mediów, pragnących udzielić pomocy, aby wysyłali oni pisma i zapytania, dzwonili pod wskazane numery telefonów, żądając zaprzestania politycznie umotywowanego ścigania karnego, prowadzonego w celu wywarcia nacisku na niezależne media w Kazachstanie.
- Bostandykskiy Sąd Rejonowy w Alamty: 050043 Almaty, osiedle Orbita, 20 а, sędzia Yelena Kvan, +7 727 2200 719.
- Komitet Bezpieczeństwa Narodowego Republiki Kazachstanu: 010000 Astana, ul. Syganak, 20, Przewodniczący KBN Abykayev Nurtay Abykayevich, +7 717 2761 034; +7 717 2761 051, fax: +7 717 2245 046.
